พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๒๗ ทัฬหธรรมชาดก : ช้างแก่แต่มีธรรม

พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๒๗ ทัฬหธรรมชาดก
ช้างแก่แต่มีธรรม

พระเจ้าทัฬหธรรมแห่งนครพาราณสี มีช้างคู่กายชื่อโอฏฐิพยาธิ ซึ่งเป็นช้างที่มีความรู้ความสามารถหลายๆ ด้าน และรับใช้พระองค์มานานพอสมควร พระองค์จึงทรงเลี้ยงดูเป็นอย่างดี ไม่นานพระราชาก็เริ่มไม่สนใจใยดีช้างตัวนี้ ด้วยมีนิสัยเห็นแก่ตัวของช้าง สุดท้ายจึงเป็นช้างเร่รอน ต้องหากินเอง
   โอฏฐิพยาธิรู้สึกเสียใจมาก จึงออกเดินทางตามหาอำมาตย์ผู้เก่งกล้าเพื่อจะปรึกษาเรื่องราวของตนที่ถูกทอดทิ้งและถูกใช้งานต่างๆ นานา ขอให้ท่านช่วยทำให้ฉันได้กลับมามียศมีชื่อเสียงอีกครั้งเถิด จักถือเป็นบุญคุณอันยิ่งใหญ่ ด้วยความสงสาร อำมาตยจึงรับปากจะช่วยเหลืออย่างเต็มที่ ไม่นานอำมาตย์ได้เข้ากราบทูลถึงเรื่องช้าง พระราชาตรัสว่าข้าได้ให้ช่างปั้นหม้อไปแล้ว อำมาตย์จึงทูลแนะนำว่า
   การจะพระราชทานอะไรก็ได้ไม่ผิด แต่ไม่ควรพระราชทาน (ช้างเกียรติยศ) ที่มีบุญคุณต่อพระองค์มหาศาล พระองค์ควรตอบแทนช้างด้วยการนำช้างกลับมาเลี้ยงดูอีกครั้ง เพื่อที่พระองค์จะทรงมีแต่ความสุขสมหวัง
   พระราชาทรงนำคำแนะนำของอำมาตย์มาใช้โดยการนำเอาช้างต้นโอฏฐิพยาธิ มาแต่งตั้งตามเดิม และให้อยู่อย่างสุขสบาย

ขอขอบคุณภาพจาก YouTube.com
ธรรมนิทานชาดกเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
“ความกตัญญูกตเวที จะเป็นสิ่งที่ทำให้ชีวิตเราสมหวังทุกประการ”

พุทธศาสนสุภาษิตประจำเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
โย ปุพฺเพ กตกลฺยาโณ อกา โลเก สุทุกฺกรํ
ปจฺฉา กยิรา น วา กยิรา อจฺจนฺตํ ปูชนารโหฯ
ผู้ที่ทำคุณงามความดีให้ก่อน ชื่อว่าได้ทำสิ่งที่ทำได้ยากไว้แล้ว
ภายหลังเขาจะทำหรือไม่ทำให้อีกก็ตาม เขาก็คู่ควรแก่การบูชาตลอดไป (๒๗/๕๐๙)

คัดจาก : หนังสือ พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ ฉบับสมบูรณ์ / จัดพิมพ์เพื่อเผยแพร่พระพุทธศาสนาขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดย สถาบันบันลือธรรม