ข้าวเฉโป มีที่มาอย่างไร?

ข้าวเฉโป

ข้าวเฉโป หรือ ข้าวเสียโป เดิมเป็นอาหารของชาวกวางตุ้งที่นำมาเผยแพร่ในเมืองไทย ในช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่ ๒ เป็นที่นิยมรับประทานของคนในกรุงเทพ ตำนานของอาหารชนิดนี้ไม่มีหลักฐานเอกสารที่ยืนยันถึงที่มาที่ไปได้ชัดเจน จึงมีเพียงแค่เรื่องเล่าที่ถูกเล่ากันต่อมาอย่างแพร่หลายเท่านั้น โดยได้เล่าที่มาของอาหารจานนี้ไว้ว่า "เสียโป" หมายถึง การเสียพนันชนิดหนึ่งชื่อ "โป" ในสมัยก่อน เรื่องเล่าอ้างว่า นักพนันนิยมกินข้าวชนิดนี้หน้าบ่อนพนันโป จนกลายเป็นที่มาของอาหารจานนี้ในที่สุด

ข้าวเฉโป ประกอบด้วยข้าวสวย เป็ดย่าง หมูแดง เครื่องในเป็ด เครื่องในหมู ไส้พะโล้ ฯลฯ โดยเนื้อสัตว์ปรุงสุกทั้งหมดจะถูกหั่นเป็นชิ้นพอคำก่อนราดด้วยน้ำซอส ลักษณะโดยทั่วไปคล้ายข้าวหน้าเป็ดหรือข้าวหมูแดงในปัจจุบัน แต่ต่างกันตรงที่ข้าวเฉโปจะขายแบบหาบเร่ ส่วนประกอบของเครื่องปรุงต่างๆ จะใส่อยู่ในหีบด้านหน้า ซึ่งเป็นหีบไม้สี่เหลี่ยมเล๋กๆ ติดกระจกรอบด้าน รวมทั้งด้านบนที่เป็นที่สำหรับเปิด – ปิด รอบๆ หีบไม้ทำเป็นที่สำหรับเก็บจาน ชาม ช้อน หีบด้านหลังเป็นที่วางเตา ตั้งลังถึงไม้ไผ่ ข้างในใส่ข้าวสวยร้อนๆ ไว้ ลักษณะการขายข้าวเฉโปแบบหาบเร่นี้ ภายหลังได้หายไป มีแต่ร้านขายข้าวหน้าเป็ด ข้าวหมูแดง ที่เห็นในปัจจุบัน

ปัจจุบัน ข้าวเฉโปมีเต็มไปด้วยเครื่องมากมาย ไม่ว่าจะเป็นเป็ดย่าง ไก่ต้ม หมูกรอบ หมูแดง กุนเชียง ไข่ต้มยางมะตูม หรือบางร้านอาจจะมีเครื่องน้อยกว่านี้ แต่ถ้ามีแค่หมูแดง หมูกรอบ เป็ดย่าง ไม่เรียกว่าข้าวเฉโป