วัดศรีชุม อ.เมือง จ.ลำปาง วัดพม่าที่สวยงามที่สุดในประเทศไทย

วิหารปราสาทหอสวดมนต์ วัดศรีชุม อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง

วัดศรีชุม
ตำบลสวนดอก อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง

วัดศรีชุม ตั้งอยู่เลยที่ ๒๙๘ ถนนศรีชุม - แม่ทะ บ้านศรีชุม ตำบลสวนดอก อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ที่ดินตั้งวัดมีเนื้อที่ ๙ ไร่ ๑๖ ตารางวา สร้างเมื่อ พ.ศ.๒๔๓๓ โดยจองตะก่า อูโย พ่อเลี้ยงหม่องยี และแม่เลี้ยงป้อม ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา พ.ศ.๒๔๓๖ อาคารเสนาสนะประกอบด้วย อุโบสถศิลปะแบบพม่า มีหลังคาทรงปราสาทเจ็ดชั้น หอสวดมนต์ และกุุฏิ ๒ หลัง

ปูชนียวัตถุ มี เจดีย์ พระพุทธรูปจากประเทศพม่า และพระพุทธรูปปางต่างๆ อีกมาก

วัดศรีชุม ได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถานและประกาศขอบเขตใน พ.ศ.๒๕๒๔ โดยมีสิ่งสำคัญที่อยู่ในเขตโบราณสถาน ได้แก่ พระวิหาร หอสวดมนต์ และอุโบสถทรงจตุรมุข

ประวัติความเป็นมาของวัดศรีชุม
วัดศรีชุม เรียกชื่อเป็นภาษาไทยว่า "วัดศรีชุม" เรียกชื่อเป็นภาษาพม่า ว่า "หญ่องไวง์จอง"

วัดศรีชุมนี้ ตามประวัติว่าเคยเป็นที่ตั้งของวัดเก่ามาก่อน เดิมทีเดียว มีแต่เพียงศาลาหลังหนึ่ง กับบ่อน้ำและต้นศรีมาโพธิ์เท่านั้น ไม่มีกุฏิ ไม่มีพระ เพราะมีต้นศรีมหาโพธิ์ล้อมรอบวัดอยู่หลายต้น จึงเป็นเหตุให้ชาวบ้านเรียกชื่อวัดว่า "วัดศรีชุม" ต้นศรีมหาโพธิ์นี้เรียกตามภาษาไทยลานนาว่า "ศรี" คำว่า "ชุม" มีความหมายว่า ชุมนุม ล้อมรอบ ฉะนั้น เมื่อมีความหมายดังกล่าวมานี้ จึงเรียกชื่อวัดตามภาษาพม่าว่า "หญ่องไวง์จอง"

ในสถานที่ซึ่งเคยเป็นที่ตั้งของวัดเก่ามาก่อนนี้ จองตะก่า อูโย กับพ่อเลี้ยงอูหม่องยี และแม่เลี้ยงป้อม ได้ทูนเกล้าขอพระราชานุญาตจากเจ้าผู้ครองนครในสมัยนั้น (เจ้าหลวงนรนันทชัยชวลิต พ.ศ.๒๔๓๐-๒๔๔๐) แล้ว จึงได้สร้างวัดศรีชุมขึ้นมาใหม่อีกครั้งหนึ่งในปีจุลศักราช ๑๒๕๕ คริสต์ศักราช ๑๘๙๓ พุทธศักราช ๒๔๓๖

ปราสาทหลังกลางของวัด จองตะก่า อูโย ได้สร้างขึ้นเป็นกุฎิ ในปีพุทธศักราช ๒๔๔๓ จุลศักราช ๑๒๖๒ คริสต์ศักราช ๑๙๐๐ ต่อมาพ่อเลี้ยง อู หม่องยี ผู้เป็นลูกเขย ได้สร้างขึ้นใหม่อีกครั้งหนึ่ง โดยเปลี่ยนจากไม้มาเป็นกุฏิตึก ก่อด้วยอิฐถือปูน แล้วเสร็จในปีคริสต์ศักราช ๑๙๐๑ จุลศักราช ๑๒๖๓ พุทธศักราช ๒๔๘๔ สร้างขึ้นด้วยฝีมือช่างศิลปะแบบพม่า ซึ่งได้สั่งมาจากเมืองมันตะเล ประเทศพม่า มาเป็นช่างสร้าง

พระอุโบสถสร้างขึ้นในปีพุทธศักราช ๒๔๘๔ คริสต์ศักราช ๑๙๐๑ จุลศักราช ๑๒๖๓ โดยประชุมสงฆ์จำนวน ๑๐ รูป ประกอบพิธีสมมติผูกสีมาในวันเสาร์ แรม ๓ ค่ำ เดือน ๑ (อ้าย) ปีฉลู เวลา ๑๐.๐๐ น.

กุฏิตึกหลังที่อยู่ด้านทิศเหนือ พ่อเลี้ยงอูหม่องยี ได้สร้างถวายในปีพุทธศักราช ๒๔๕๙ คริสต์ศักราช ๑๙๑๖ จุลศักราช ๑๒๗๙

กุฏิตึกหอฉันนั้น พ่อเลี้ยงอูหม่องยี ก็ได้สร้างถวายในปี พุทธศักราช ๒๔๙๓ พระธาตุเจดีย์ พ่อเลี้ยง อู สั่ยถิน ได้สร้างถวายในปีพุทศักราช ๒๔๙๒

พระปัญญาวังสะเถระ
เจ้าอาวาส
ผู้บันทึก
วันที่ ๑๐ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๒๙

บันไดทางขึ้นจอง หรือวิหารปราสาทหอสวดมนต์ ซึ่งเป็นอาคารครึ่งตึกครึ่งไม้แบบพม่า มณฑปจตุรมุขทรงพระยาธาตุ
มีหลังคาซ้อนกันหลายชั้น แต่ละชั้นลดหลั่นถึง ๗ ชั้นขึ้นไปหาเรือนยอด ชั้นบนสุดประดับด้วยฉัตรทองคำ พระวิหาร
มีมุขบันไดทางขึ้น ๒ ทาง เชิงชายหลังคามุขบันไดเป็นงานไม้แกะสลักฉลุโปร่ง เป็นลวดลายเครือเถาอันละเอียดวิจิตร
รูปแบบศิลปะพม่าผสมผสมกับศิลปะตะวันตก ได้แก่ ลายดอกไม้ ใบไม้ และก้านใบ แทรกด้วยรูปเทวดาและสัตว์

อุโบสถวัดศรีชุม จ.ลำปาง หลังคาทรงปยาธาตุ ประดับแผ่นโลหะฉลุลาย

ในพระอุโบสถมีแผ่นจารึกติดอยู่ที่ผนัง เล่าถึงการสร้างอุโบสถหลังนี้ ว่า ผู้นำสร้างอุโบสถคือ อู ส่วย อง สามีแม่เลี้ยงโต๊ะ
ร่วมด้วยพ่อเลี้ยงหม่อง-แม่เลี้ยงคำสุก พ่อเลี้ยงส่วยหยิน-แม่เลี้ยงคำมูล พ่อเลี้ยงส่วน อง -แม่เลี้ยงน้อย พ่อเลี้ยงโพเข้ง
-แม่เลี้ยงอ่อน พ่อเลี้ยงส่วยปิ-แม่เลี้ยงเถา โดยได้นิมนต์พระสงฆ์จากพม่า จำนวน ๑๐ รูป มาประกอบพิธีผูกพัทธสีมา