พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๘๗ โลมสกัสสปชาดก : พระฤๅษีกับสตรีสาว

พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๘๗ โลมสกัสสปชาดก
พระฤๅษีกับสตรีสาว

สมัยพระเจ้าพรหมทัตครองราชสมบัติอยู่ในกรุงพาราณสี พระองค์มีพระโอรสที่มีความสามารถในทุกๆ ด้าน ทั้งการปกครองและการกีฬา เมื่อพระราชาสละราชสมบัติ พระโอรสทรงสืบราชสมบัติต่อจากพระบิดา
กัสสปะเป็นผู้ใฝ่ในธรรม ชอบทำสมาธิ ปฏิบัติธรรมเสมอ ไม่ชอบงานราชการสักเท่าไร เขากลัวว่าพระโอรสจะชักชวนให้เขาช่วยงานในวัง จึงตัดสินใจออกบวชเป็นฤๅษีอยู่ในป่าหิมพานต์
ออกบวชเพียง ๗ วัน ก็สามารถสำเร็จอภิญญาและสมาบัติ ชาวบ้านศรัทธาในตัวท่านมาก เพราะท่านมีศีลจารวัตรงดงาม ชาวบ้านพากันขนานนามท่านว่า “โลมสกัสสป”
พระฤๅษีได้บำเพ็ญภาวนาจนมีตบะแรงกล้า มีเดชสูงส่งจนสามารถเทียบเท่ากับพระอินทร์ได้ พระอินทร์เห็นแล้วก็คิดหาวิธีกำจัดฤๅษีให้พ้นทาง คิดจะทำลายตบะของฤๅษี จึงเข้าฝันพระราชาว่า ถ้าอยากครองชมพูทวีปจนยิ่งใหญ่เท่าพระอินทร์ จะต้องให้โลมสกัสสปะฤๅษีฆ่าสัตว์มาบูชายัญ
พระราชาทรงส่งอำมาตย์ไปชักชวน แต่พระฤๅษีไม่เอาด้วย
พระอินทร์ไม่ลดละความพยายาม บอกให้พระราชาทำลายศีลของฤๅษี โดยให้นำสาวสวยบริสุทธิ์ชื่อจันทวดี มายั่วยวนให้หลงใหล
พระฤๅษีเห็นสาวน้อยก็รู้สึกหลงใหลคิดอยากได้เป็นเมีย แต่ฝ่ายพระราชาจะยอมยกให้ต่อเมื่อพระฤๅษีได้ทำพิธีบูชายัญเสร็จเรียบร้อยแล้ว
พระฤๅษีอยากได้สาวสวยมากอดเป็นกำลัง จึงยอมทำตามทุกอย่าง ตกอยู่ใต้อำนาจของราคะตัณหาจนฌานเสื่อม
เช้าวันใหม่ พระราชามีรับสั่งให้อำมาตย์พาพระฤๅษีไปที่ลานบูชายัญที่มีการเตรียมสัตว์ ๔ เท้า ซึ่งรอการประหารเพื่อเอาเลือดมาบูชายัญ
ณ ลานบูชายัญ ชาวบ้านพากันมาดูพิธีนี้มากมาย ต่างพูดต่อๆ กันว่า
“ฤๅษีไม่น่าเห็นแก่หญิงงามจนต้องละศีลที่เคยปฏิบัติมา พระจันทร์มีกำลัง พระอาทิตย์มีกำลัง ฝั่งสมุทรมีกำลัง ยังสู้กำลังของหญิงไม่ได้”
พระฤๅษีได้ฟังคำที่ชาวบ้านพูดกัน แต่ก็ยังทำพิธีต่อ ไม่สนใจต่อสิ่งรอบข้าง
พอได้เวลาพระฤๅษีก็ยกมีดจะฟันคอม้า ด้วยความหวาดกลัวม้าจึงร้องโหยหวนเสียงดังลั่น สัตว์ต่างๆ ก็พากันร้องตามไปด้วย ประชาชนเกิดความสงสารจึงร้องไห้โฮออกมากันดังขรม เสียงเริ่มดังขึ้นเรื่อยๆ ทำให้พระฤๅษีคิดได้ว่าตนทำในสิ่งที่ผิดมาก ไม่สมกับเป็นผู้รักษาศีล จึงยกเลิกการบูชายัญ พร้อมทั้งคืนนางจันทาวดีแก่พระราชาและรวบรวมสมาธิทั้งหมด จนฌานกลับมาอีกครั้ง เหาะขึ้นบนอากาศแสดงธรรมแก่พระราชาก่อนจะเข้าป่าหิมพานต์ว่า
“จงเลิกทำการบูชายัญ หันมาทำทานทำบุญกันเสียดีกว่า”

นิทานชาดกเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
“เมื่อกิเลสเข้าครอบงำในจิตใจ ทำให้คนดีๆ ต้องกลายเป็นคนไม่ดีในชั่วพริบตา”

พุทธศาสนสุภาษิตประจำเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
อนุธตมํ ตทา โหติ ยํ โลโภ สหเต นรํ
เมื่อความโลภเข้าครอบงำคน เวลานั้นก็มีแต่ความมืด (๒๕/๒๗๓)

กามโต ชายตี ภยํ
ภัยย่อมเกิดจากกาม (๒๕/๓๗)[/

ที่มา : นิทานชาดกจากพระไตรปิฎก : พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ ฉบับสมบูรณ์ จัดพิมพ์เผยแพร่ธรรมโดย ธรรมสภา สถาบันบันลือธรรม