กบฏบุญกว้าง (ประมาณระหว่าง พ.ศ.๒๒๔๑-๒๒๔๓) ในแผ่นดินสมเด็จพระเพทราชา

วัดบรมพุทธาราม พระนครศรีอยุธยา (ก่อนบูรณะ)
เว็บไซท์ silpa-mag.com (ที่มาภาพประกอบ)

กบฏบุญกว้าง (ประมาณระหว่าง พ.ศ.๒๒๔๑-๒๒๔๓)

กบฏบุญกว้าง เกิดขึ้นในสมัยสมเด็จพระเพทราชา นำโดยบุญกว้าง ชาวลาวซึ่งตั้งตนเป็นผู้มีบุญที่เมืองนครราชสีมา ต่อมา รวบรวมกำลังผู้คนได้มากขึ้น จึงเคลื่อนกำลังมาลงที่เมืองลพบุรีเพื่อโจมตีกรุงศรีอยุธยาต่อไป แต่ถูกปราบลงได้ก่อน

กบฏบุญกว้างเป็นกบฏครั้ง ๔ ที่เกิดขึ้นในสมัยสมเด็จพระเพทราชา ประมาณระหว่าง พ.ศ.๒๒๔๑-๒๒๔๓ โดยบุญกว้างซึ่งเป็นชาวลาวตั้งตนเป็นผู้มีบุญ มีวิชาความรู้ดี และเป็นหัวหน้ามีพรรคพวก ๒๘ คน นอกจากบุญกว้างจะตั้งตนเป็นผู้มีบุญแล้ว ยังอ้างว่าเป็นพระอนุชาของสมเด็จพระนารายณ์มหาราชด้วย จึงมีผู้คนมาเข้าร่วมเป็นจำนวนมาก จนสามารถยึดเมืองนครราชสีมาได้ หลังจากรวบรวมกำลังผู้คนได้เพิ่มขึ้นแล้ว บุญกว้างได้เคลื่อนกำลังมาลพบุรี ระหว่างทางได้กวาดต้อนผู้คนมาร่วมด้วยอีก กรมการเมืองสระบุรีได้รายงานเรื่องนี้ให้สมุหนายกทราบ สมเด็จพระเพทราชาจึงทรงส่งกองทัพไปปราบและสามารถล้อมจับได้ โปรดให้ประหารชีวิตหัวหน้ากบฏและพรรคพวกทั้ง ๒๘ คน

อนึ่ง ในรายงานของชาวต่างชาติกล่าวถึงกบฏในครั้งนี้ว่า มีความรุนแรงมาก ทางกรุงศรีอยุธยาส่งกำลังไปปราบหลายครั้งแต่พ่ายแพ้กลับมา จนพวกกบฏสามารถยกกำลังมาถึงกรุงศรีอยุธยา ในรายงานดังกล่าวยังกล่าวถึงการที่มีผู้คนไปร่วมกับพวกกบฏเป็นจำนวนมากว่า เป็นเพราะการปกครองที่ทารุณโหดร้ายของสมเด็จพระเพทราชา อย่างไรก็ดี พวกกบฏก็ถูกปราบลงได้.

ที่มา - กบฏบุญกว้าง (ประมาณระหว่าง พ.ศ.๒๒๔๑-๒๒๔๓) สารานุกรมประวัติศาสตร์ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน, ราชบัณฑิตยสถาน จัดพิมพ์เผยแพร่