พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๙๘ กัลยาณธรรมชาดก : เศรษฐีผู้มากความสามารถ

พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๙๘ กัลยาณธรรมชาดก
เศรษฐีผู้มากความสามารถ

ยังมีเศรษฐีคนหนึ่งชาวเมืองพาราณสี เป็นผู้มากด้วยความสามารถ คอยช่วยเหลือพระราชกรณียกิจของพระเจ้าพรหมทัตเป็นประจำ
อยู่มาวันหนึ่ง แม่ยายของท่านเศรษฐีเดินทางมาเยี่ยมลูกสาว ในวันนี้ท่านเศรษฐีไปทำภารกิจตามพระราชประสงค์ แม่ยายของท่านเศรษฐีเป็นคนหูตึง นางคุยกับลูกสาวด้วยเรื่องหนึ่งแต่เข้าใจผิดไปเป็นอีกเรื่อง เข้าทำนองไปไหนมาสามวาสองศอกทีเดียว
พอเศรษฐีเสร็จภารกิจแล้วก็เดินทางกลับบ้าน ระหว่างทางก็มีผู้มาแจ้งข่าวให้ทราบว่า “ทางบ้านได้ข่าวว่าท่านไปบวชเสียแล้ว คนในบ้านจึงร้องไห้เสียอกเสียใจกันระงม”
ท่านเศรษฐีได้ฟังเช่นนั้นก็คิดขึ้นมาว่า “ดีละ นี่เป็นนิมิตดี เมื่อคนในบ้านคิดว่าเราไปบวช เราก็จะบวชจริงๆ เสียเลย มงคลดีงามอย่างนี้ ผู้มีปัญญาย่อมไม่ปล่อยให้สูญไปเปล่า”
คิดดังนั้นแล้ว เศรษฐีก็ไม่กลับคฤหาสน์ แต่มุ่งหน้าไปยังพระราชวัง ขอกราบทูลลาออกบวช ซึ่งพระเจ้าพรหมทัตก็ทรงอนุญาตแต่โดยดี

นิทานชาดกเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
“เมื่อมีสิ่งดีๆ เกิดขึ้น ควรถือเป็นนิมิตที่จะทำดีให้ยิ่งขึ้นไป”

พุทธศาสนสุภาษิตประจำเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
จตุนฺนํ สติปฏฺฐานานํ ภาวิตฺตา พหุลีกตตฺตา
ตถาคเต ปรินิพฺพุเต สทฺธมฺโม จิรฏฺฐิติโก โหติ
เมื่อบุคคลได้เจริญ ได้กระทำให้มากซึ่งสติปัฏฐาน ๔
พระสัทธรรมจึงจะตั้งอยู่ได้นานในเมื่อตถาคตปรินิพพานแล้ว (๑๙/๒๑๘)

ที่มา : นิทานชาดกจากพระไตรปิฎก : พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ ฉบับสมบูรณ์ จัดพิมพ์เผยแพร่ธรรมโดย ธรรมสภา สถาบันบันลือธรรม