[ข่าวมาแรง] - ระบบยุติ-ธรรม: มาตราแห่งความเป็นธรรมที่กระทำขยำความมั่นคงชีวิตจากมนุษย์ด้วยก

ระบบยุติ-ธรรม: มาตราแห่งความเป็นธรรมที่กระทำขยำความมั่นคงชีวิตจากมนุษย์ด้วยกันเอง

<span class="submitted-by">Submitted on Mon, 2023-08-07 18:53</span><div class="field field-name-field-byline field-type-text-long field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even"><p>กฤติมา คลังมนตรี สัมภาษณ์</p>
<p>รายงานชิ้นนี้อยู่ภายใต้โครงการ Journalism that Builds Bridges (PR24)</p>
</div></div></div><div class="field field-name-body field-type-text-with-summary field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even" property="content:encoded"><p>จำนวนผู้ที่ถูกดำเนินคดีด้วยมาตรา 112 เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยยะสำคัญ จากข้อมูลของ ศูนย์ทนายความสิทธิมนุษยชน ตั้งแต่ช่วง 24 พ.ย. 63 - 26 พ.ค. 66 โดนดำเนินคดีอย่างน้อย 250 คน ใน 269 คดี หลังจากวันที่ 19 พ.ย.2563 พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ประกาศว่าต้องบังคับใช้กฎหมายทุกฉบับ ทุกมาตราต่อผู้ชุมนุมที่กระทำความผิด ฝ่าฝืนกฎหมายเพื่อให้เป็นไปตามกระบวนการยุติธรรมของประเทศ โดยหลังจากนั้นสถิติการใช้ข้อหา ฐานหมิ่นกษัตริย์ฯ ก็เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ตามหน้าสื่อ</p>
<p>คนเหล่านี้บางคนอาจเป็นเพื่อน เป็นลูกของใครสักคน เป็นแม่หรือพ่อของใครสักคน ที่ต้องเข้าไปอยู่ในเรือนจำ โดนดำเนินคดี โดนคุกคาม ไม่ได้รับความเป็นธรรมระหว่างดำเนินคดี ถูกล่าแม่มด </p>
<p>ปัญหาของมาตรา 112 ยังมีให้สังคมได้ถกเถียงมากมาย จนเป็นวาระที่พรรคการเมืองต่างๆ ต้องแสดงออกจุดยืนของพรรคตามเวทีดีเบทว่าจะแก้ไขหรือไม่แก้ไขในช่วงการหาเสียงช่วงเลือกตั้งที่ผ่านมา </p>
<p>แม้สถิติผู้ที่ถูกดำเนินคดีทั้งหมดนี้จะเป็นเพียงตัวเลข แต่ก็เป็นจำนวนที่มีชีวิต จิตใจ เนื้อหนังและความฝัน </p>
<h2><span style="color:#2980b9;">เรื่องราวของแต้ม</span></h2>
<p>แต้ม วัย 33 ปี ที่ใช้ชีวิตกว่า 12 ปีกับ 15 ตัวยาจิตเวช ก็เป็นอีกคนที่ถูกถูกดำเนินคดีด้วยมาตรา 112 จากเหตุทุบทำลายป้ายพระบรมฉายาลักษณ์รัชกาลที่ 10 เมื่อวันที่ 6 พ.ย. 2564</p>
<p style="text-align: center;"><img alt="" src="https://live.staticflickr.com/65535/53099572269_c03ee40566_o.jpg" /></p>
<p style="text-align: center;"><span style="color:#e67e22;">แต้ม (สวมเสื้อเหลือง) ภาพจาก ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน</span></p>
<p>แต้มเริ่มต้นชีวิตการเป็นผู้ใหญ่เมื่อวัย 14 ปีที่กรุงเทพฯ เขาเคยถูกแทงเพราะมีเรื่องทะเลาะวิวาทช่วงวัยรุ่น ก่อนจะตัดสินใจด้วยความตั้งใจที่ว่า “ผมอยากได้ดี ผมอยากรับใช้ชาติ” จึงสมัครใจไปสมัครเป็นทหารเรือ ในปี 2554</p>
<p>ทหารเรือเป็นความฝันเริ่มต้นของแต้มและความฝันนั้นมันก็เปลี่ยนชีวิตแต้มไป</p>
<p>“โชคชะตามันเล่นตลกกับผม ผมคิดไม่ถึง เพราะว่าอีกเดือนผมก็จะเป็นอิสระแล้ว” </p>
<p>หนึ่งเดือนก่อนที่เขาจะสามารถเลื่อนขั้นเป็นจ่าตรี มีคนเข้ามาทำร้ายหัวหน้าของเขาและเขาได้เอาศีรษะด้านซ้ายเข้าไปรับแท่นเหล็กเพื่อปกป้องหัวหน้า แต้มเล่าว่า “เจ็บเหมือนปางตาย” เลือดไหลจากปากและจมูก ก่อนเข้ารักษาตัวที่โรงพยาบาลสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิตติ์ สัตหีบ ร่วม 2 เดือนก่อนจะได้รับการวินิจฉัยว่าเลือดคั่งในสมองซีกซ้าย </p>
<p>“ถ้าผ่าตัดก็ 50:50 แต่มันจะกระทบเส้นประสาทผม อาจทำให้เป็นอัมพฤกษ์อัมพาตได้ ผมจึงตัดสินใจว่าไม่ผ่าตัด” </p>
<p>ทุกอย่างไม่เป็นไปตามเป้าหมายชีวิต เขายอมรับว่ามันคือชะตากรรมและบาปกรรมที่ทำไว้ “ผมทำบุญมาแค่นี้” ก่อนจะฮึดสู้รักษาตัวเอง</p>
<h3><span style="color:#2980b9;"><strong>แม้รอยแผลบนร่างกายจะเลือนหายแต่สภาพจิตใจยังคงบอบช้ำ</strong></span></h3>
<p>“ผมนอนคิดทุกคืนว่าจะมีคนมาทำร้าย” เป็นสิ่งที่ทำให้แต้มต้องพึ่งยารักษาจิตใจกว่า 15 ชนิด แต้มอยากเริ่มต้นชีวิตใหม่อีกครั้ง เขาจึงตัดสินใจหางานทำ </p>
<p>วันเกิดเหตุแต้มไม่ได้รับยามาแล้ว 3-4 เดือน อาการทางจิตจึงกลับมา แต้มบอกว่าเห็นป้ายพระบรมฉายาลักษณ์รัชกาลที่ 10 เป็นภาพสีดำ มีตัวอักษรขึ้นมาว่าให้ทำลายสิ่งที่กีดขวางตรงหน้า เขาจินตนาการว่าอยู่ในโลกของวิดีโอเกมที่ต้องผ่านด่านไปให้ได้ จึงทำลายพระบรมฉายาลักษณ์ไปทั้งหมด 3 ที่ ก่อนจะตั้งสติได้และเข้ามอบตัว ในอำเภอตระการพืชผล</p>
<p>“แต้มไม่กล้าอาจเอื้อมเลย ถ้าเห็นเป็นภาพในหลวง ถ้าแต้มไม่ทำลาย แต้มจะออกจากตรงนั้นไม่ได้ ท่านอยู่สูงไม่อาจเอื้อมได้ แต่แต้มขาดยา มองขึ้นไปมันเป็นภาพดำๆ เขียนว่าทำลายสิ่งกีดขวางตรงหน้า”</p>
<p>แม้ว่าคดีของแต้มตอนแรกจะมีเพียงข้อหาทำลายทรัพย์สินราชการ แต่ภายหลังอัยการยื่นฟ้องมาตรา 112 เพิ่มเติม ระบุว่าเป็นการแสดงความอาฆาตมาดร้าย ดูหมิ่นพระมหากษัตริย์ ทําให้รัชกาลที่ 10 ทรงเสื่อมเสียพระเกียรติ ถูกดูหมิ่น และมีเจตนาทําลายสถาบันพระมหากษัตริย์ ซึ่งเป็นที่เคารพบูชาของปวงชนชาวไทย ไม่เคารพต่อพระมหากษัตริย์ซึ่งอยู่ในฐานะที่ผู้ใดจะละเมิดมิได้</p>
<p>กว่า 2 ปีแล้วที่ “แต้ม” ต้องเดินทางไปกลับกว่าศาลมีคำพิพากษา ทุกครั้งเขาต้องเดินทางไกลกว่า 60 กิโลเมตรจากบ้านสะพือ อ.ตระการพืชผล ไปรายงานตัวในเมือง จ.อุบลราชธานี โดยทนายได้ให้เหตุผลว่าเขาเป็นผู้ป่วยจิตเวชและอาจารย์จากมหาวิทยาลัยอุบลราชธานีมาเป็นนายประกัน เสนอยื่นประกันเป็นเงินสด 100,000 บาท </p>
<p>แม่ของแต้มเล่าว่าก็มีทนายช่วยค่ารถบ้าง ยืมพี่ยืมน้องเหมารถไปบ้าง เสียเวลาทั้งวัน ตั้งแต่เช้าจรดค่ำ </p>
<p>“เป็นเรื่องที่หนักอกหนักใจในการไปแต่ละครั้ง แต้มต้องกินยาทีละ 6-7 เม็ด ฉีดด้วย ช่วงที่เขานัดไปศาลตรงกับวันหมอนัดไปเอายาพอดี ต้องแวะไปรับยาก่อน”</p>
<p>นอกจากนี้ หลังจากโดนคดี แม่แต้มเล่าถึงการคุกคามจากเจ้าหน้าที่ว่า</p>
<p>“ช่วงที่มีเสด็จ ตำรวจจะมากำชับว่าห้ามออกจากบ้านไปไหน บางทีตำรวจก็มาถ่ายรูปกับแม่บ้าง กับพ่อบ้าง บอกให้แต้มอยู่ในพื้นที่” แม่แต้ม เล่าเสริม</p>
<h2><span style="color:#2980b9;">ในเดือนสิงหาและคาร์ม็อบ กับข้อความ “ไม่มีจะแดกในรัชกาลที่ 10” </span></h2>
<p>ฟลุค กิตติพล กราฟิกฟรีแลนซ์ อายุ 20 ปี จบ ปวช. จากวิทยาลัยอาชีวะศึกษาอุบลราชธานี เขาเองอยากเรียนต่อมหาวิทยาลัยแต่มีปัญหาด้านค่าใช้จ่ายที่ต้องแบกรับ เพราะดูแลยายที่พิการไม่สามารถพูดได้และมือผิดรูป แม้บางครั้งมีน้ามาคอยช่วยดูแลแต่เขาก็ต้องทำงงจังช่วยเหลือครอบครัวด้วย </p>
<p>ฟลุค ก็เหมือนกับวัยรุ่นทั่วไปแม้เขาจะมีภาระที่ต้องรับผิดชอบมากกว่าปกติ แต่เขามีฝันที่อยากจะเป็นส่วนหนึ่งในการแต่งแต้มโลกใบนี้ด้วยการทำงานศิลปะ สนใจด้านกราฟิก ภาพยนตร์ ดนตรี งานประดิษฐ์ แต่เขามองไม่เห็นอนาคตนั้นในประเทศนี้</p>
<p>“การที่จะทำงานศิลปะในประเทศนี้ได้ ต้องมีต้นทุนสูงแต่ค่าแรงที่ได้มันค่อนข้างต่ำ” ฟลุค กล่าว</p>
<p>ช่วงม็อบวิ่งไล่ลุง ได้จุดประกายให้ฟลุคเริ่มหันมาสนใจการเมืองและเรื่องรัฐสวัสดิการ ฟลุคเริ่มตั้งคำถาม ว่าทำไมยายที่พิการถึงได้สวัสดิการค่อนข้างน้อย ทำไมต้องแบ่งเงินเก็บส่วนตัวมาดูแลยาย และย้อนกลับมานึกได้ว่าช่วงรัฐประหาร ครอบครัวได้รับผลกระทบด้านเศรษฐกิจโดยตรงจากการจากเคอร์ฟิวทำให้ร้านขายลูกชิ้นขายกลางคืนของแม่ไม่ราบรื่น</p>
<p style="text-align: center;"><img alt="" src="https://live.staticflickr.com/65535/53099790490_9fbb4ff600_b.jpg" /></p>
<p style="text-align: center;"><span style="color:#e67e22;">ภาพจาก ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน</span></p>
<p>19 ก.ย. 63 ณ สนามหลวง คือจุดเริ่มต้นการเข้าร่วมชุมนุมทางการเมืองของเขา และตามด้วยการเข้าร่วมกับคณะอุบลปลดแอก และในเดือนสิงหาคม ปี 2564 ท่ามกลางผู้คนของกิจกรรมคาร์ม็อบ ฟลุคไม่ได้ปราศรัย ไม่ได้เอ่ยเสียง แต่ชูกระดาษใส่กรอบข้อความว่า “ไม่มีจะแดกใน ร. 10” มีคนถ่ายรูปและถูกแชร์ต่อไป ผ่านไปหลายเดือนตำรวจก็มาปรากฏตัวถึงที่บ้านในเดือนมีนาคม ปี 2565 </p>
<p>“เป็นช่วงที่ตกงานอยู่พอดี ช่วงนั้นกำลังไปหางานทำ ตำรวจ 2-3 คนมายื่นหมายที่บ้าน”</p>
<p>“ผมไม่ได้คิดว่าชีวิตผมจะมีโอกาสขนาดนั้น”</p>
<p>เป็นคำตอบของเขาหลังจากถูกถามว่าคดีนี้ทำให้เขาเสียโอกาสอะไรไปบ้าง ฟลุคบอกว่าเรียนจบช่วงโควิดพอดี เริ่มรับงานพนักงานร้านหมูกระทะ พนักงานโรงแรม พนักงานส่งของ แต่สุดท้ายก็ว่างงานยาวเพราะถูกเลิกจ้างไป 2 ปีในช่วงโควิด </p>
<p>“ผมอยากเห็นภาพประเทศไทยที่งานศิลปะได้รับการสนับสนุนมากขึ้น อยากให้ผู้มีอำนาจจริงใจกับประชาชน เราควรพูดเรื่องมาตรา 112 ได้เป็นปกติ ผมไม่กังวลว่าตัวผมเป็นยังไง เป็นห่วงยายมากกว่า พี่สาวเงินไม่มั่นคง อยากเห็นประเทศมีสวัสดิการที่ดีขึ้น” </p>
<p>“ผมคิดว่าภาพที่ชูนั้นมันบรรลุวัตถุประสงค์ของมันแล้ว” ฟลุค กิตติพล</p>
<p style="text-align: center;"><img alt="" src="https://live.staticflickr.com/65535/53099883048_b640f981ef_b.jpg" /></p>
<p style="text-align: center;"><span style="color:#e67e22;">ภาพจาก ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน</span></p>
<h2><span style="color:#2980b9;">“ไม่มีใครที่สามารถผูกขาดความเคารพศรัทธาไว้ฝ่ายเดียว แล้วปรามาสผู้คนอีกฝั่งว่าไม่เคารพศรัทธาได้” </span></h2>
<p>พินิจ ทองคำ หรือจอร์จ ผู้ช่วยหาเสียงพรรคก้าวไกล เขต 3 จังหวัดลำปาง เป็นอีกคนที่ถูกดำเนินคดีด้วยข้อหาฝ่าฝืน พ.ร.ก ฉุกเฉินฯ และมาตรา 112 จากการเข้าร่วมกิจกรรมทางการเมือง </p>
<p>จอร์จไม่ได้บอกเรื่องนี้กับครอบครัวที่สงขลาเพราะเป็นห่วงความรู้สึก แต่วันที่จอร์จเข้าไปรับทราบข้อกล่าวหาที่ สภ.เมืองลำปาง สื่อเข้าไปทำข่าว ทำให้ครอบครัวรับรู้ว่าเขาถูกดำเนินคดีทางการเมือง</p>
<p>“ครอบครัวไม่เห็นด้วยกับการที่เราเข้าร่วมกิจกรรมทางการเมือง แต่เราเคลื่อนไหวมาตลอดเราเป็นคนหนึ่งที่ตั้งคำถามกับสังคมที่เป็นอยู่ เราอยากเปลี่ยนแปลงให้สังคมดีกว่านี้” จอร์จ กล่าว </p>
<p style="text-align: center;"><img alt="" src="https://live.staticflickr.com/65535/53099572259_7b1cff8f5a_b.jpg" /></p>
<p style="text-align: center;"><span style="color:#e67e22;">จอร์จขณะกำลังปราศรัยบนรถเครื่องเสียง</span></p>
<p>เขาโดนดำเนินคดีมาตรา 112 พร้อมกับเพื่อนอีก 4 คน จากการแขวนป้าย </p>
<p>“งบสถาบันกษัตริย์ > วัคซีน covid 19” </p>
<p>“เรายืนยันว่าข้อความดังกล่าว คือ ข้อเท็จจริงที่พิสูจน์ได้ ไม่ได้มีความคิดที่จะดูหมิ่นสถาบันฯ แต่อย่างใด เรื่องดังกล่าวเป็นเรื่องสาธารณะ เป็นหน้าที่ของ ส.ส. รัฐบาลในการจัดสรรงบประมาณ ภายใต้การตรวจสอบของประชาชน”</p>
<p>จอร์จบอกว่ากำลังใจในกลุ่มเพื่อนก็เป็นตัวแปรสำคัญที่ทำให้เขาสู้ต่อ เพราะหลังจากเพื่อนที่ถูกดำเนินคดีด้วยกันไปสมัครงานก็ถูกบริษัทปฏิเสธรับเข้าทำงานจากประวัติคดีอาญา และเมื่อเวลาผ่านไปแม่ของเขาก็เริ่มเปิดใจยอมรับกับสิ่งที่เกิดขึ้นและกลายเป็นผู้สนับสนุนในการเคลื่อนไหวทางการเมืองของจอร์จและเพื่อนๆ ด้วย</p>
<h3><span style="color:#2980b9;">“ชีวิตของเราไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป”</span></h3>
<p>จอร์จเข้ารับทราบข้อกล่าวหาที่ สภ.เมืองลำปาง โดยทางกองบังคับการตำรวจภูธร จ.ลำปาง ตั้งคณะทำงานสอบสวนชุดพิเศษในการทำคดีนี้ ซึ่งเขารู้สึกแปลกใจที่ตำรวจมาเก็บเยื่อบุกระพุ้งแก้มกับเพื่อนๆ เขาไปด้วยแต่ก็ให้ความร่วมมือไปหลังจากปรึกษากับทนายความจากศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนแล้ว </p>
<p style="text-align: center;"><img alt="" src="https://live.staticflickr.com/65535/53099385471_a56a948ccf_b.jpg" /></p>
<p>“การใช้ชีวิตของเราไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป” จอร์จถูกติดตามจากเจ้าหน้าที่ฝ่ายความมั่นคงอย่างต่อเนื่อง เขาเล่าว่ามีการติดตามทั้งทางโทรศัพท์ การมาหาถึงที่พักอาศัย ติดตามผ่านทางสัญญาณโทรศัพท์หรือมาเฝ้าในช่วงที่มีบุคคลสำคัญมาพื้นที่ภาคเหนือ </p>
<p>ก่อนหน้านี้จอร์จเดินทางไปต่างประเทศ แต่ทางสำนักงานตรวคนเข้าเมือง หรือ ตม. แจ้งว่าไม่สามารถเดินทางออกนอกประเทศได้ ต้องให้ผู้ปกครองที่เป็นข้าราชการรับรอง </p>
<p>“ช่วงที่มีการเปิดเผยข้อมูลว่า ตม. มีเอกสารรายชื่อนักกิจกรรมทางการเมืองที่ถูกจับตามอง มีชื่อเราปรากฎอยู่ รวมทั้งเอกสารที่มีการขออนุมัติติดตามจากกองทัพบก มีรายชื่อเราอยู่ในการติดตามของกองทัพภาคที่ 3 ซึ่งมีเพียงแค่สามรายชื่อในภาคเหนือเท่านั้น” จอร์จ </p>
<h3><span style="color:#2980b9;">ผู้แทนของผู้คน</span></h3>
<p>นอกจากชื่อเล่น “จอร์จ” ที่พี่ชายตั้งให้ตามประธานาธิบดี จอร์จ ดับเบิลยู บุช แล้วการได้เป็นผู้แทนราษฎรที่ได้รับเลือกตั้งจากประชาชนก็เป็นความฝันที่เขาเคยรับปากไว้กับแม่ก่อนที่แม่จะเสียชีวิตไปไม่กี่เดือน </p>
<p>“เราชื่นชอบการเมืองมาตั้งแต่เด็ก สิ่งแวดล้อมรอบตัวเรากลายเป็นพื้นที่การถกเถียงแลกเปลี่ยนความคิดเห็น พูดคุยกันในเรื่องการเมือง นโยบายของรัฐบาล ความเดือดร้อนของประชาชน สภาพปัญหาของพื้นที่ เราซึมซับและไม่เคยทิ้งความฝันนี้เลยตั้งแต่เยาว์วัย ช่วงที่มาเรียนที่ลำปางมีโอกาสได้พบปะพูดคุยกับประชาชนแทบทุกวัน ยิ่งทำให้ความฝันของเราชัดเจนยิ่งขึ้นว่าเราต้องเป็นผู้แทนราษฎรให้ได้ เราจึงพยายามฝึกฝน หาวิชาความรู้ เพิ่มเติมประสบการณ์ ค้นหาสิ่งใหม่ ผจญภัยรับรู้ปัญหาที่เกิดขึ้น ทุกวันนี้เรายังคงฝึกฝนตัวเองเพื่อให้มีความพร้อมมากที่สุดและควรค่าแก่โอกาสที่ประชาชนจะมอบอำนาจให้เรา” </p>
</div></div></div><div class="field field-name-field-variety field-type-taxonomy-term-reference field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even"><a href="/category/%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7" typeof="skos:Concept" property="rdfs:label skos:prefLabel" datatype="">�https://fb.me/prachatai : ทวิตเตอร์ https://twitter.com/prachatai : LINE ไอดี = @prachatai</div></div></div>

https://prachatai.com/journal/2023/08/105360