[ข่าวมาแรง] - 'ณัฐชา' ถาม รมว.เกษตรฯ แก้ไขปัญหา 'ปลาหมอสีคางดำ' เอเลียนสปีชีส์ แพร่ระบาด

'ณัฐชา' ถาม รมว.เกษตรฯ แก้ไขปัญหา 'ปลาหมอสีคางดำ' เอเลียนสปีชีส์ แพร่ระบาดหนักอย่างไร

<span class="submitted-by">Submitted on Thu, 2023-10-26 16:33</span><div class="field field-name-body field-type-text-with-summary field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even" property="content:encoded"><p>'ณัฐชา' สส.ก้าวไกล ตั้งกระทู้ทั่วไปถาม รมว.เกษตรฯ แนวทางแก้ไขปัญหาเอเลียนสปีชีส์ 'ปลาหมอสีคางดำ' ที่กำลังระบาดหนัก สอบสวนผู้มีส่วนเกี่ยวข้องโดยเฉพาะ 'CP' ที่เคยนำเข้า หรือเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบอย่างไร</p>
<p> </p>
<p>26 ต.ค. 2566 ยูทูบ "TP Channel" ถ่ายทอดสดออนไลน์วันนี้ (26 ต.ค.) ที่รัฐสภา ในการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ครั้งที่ 27 สมัยสามัญประจำปีครั้งที่ 1 ประจำวันที่ 26 ต.ค. 2566 ตามระเบียบวาระกระทู้ถามสดด้วยวาจาต่อ เศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง โดยหนึ่งในกระทู้ที่น่าสนใจการแพร่ระบาดของสัตว์น้ำเอเลียนสปีชีส์จากต่างประเทศ คือ ปลาหมอสีคางดำ ซึ่งกำลังแพร่ระบาดในหลายจังหวัดและส่งผลกระทบต่อรายได้ของชาวประมงและเศรษฐกิจของประเทศ</p>
<p style="text-align: center;">
<iframe allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" allowfullscreen="" frameborder="0" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/_MdTSn4uWT0?si=54ZANP5bm2LkkauK" title="YouTube video player" width="560"></iframe></p>
<p>ผู้หยิบยกเรื่องปัญหาดังกล่าว คือ ณัฐชา บุญไชยอินสวัสดิ์ สส.พรรคก้าวไกล เขตบางบอนและบางขุนเทียน โดยถามนายกรัฐมนตรี ซึ่งได้มอบหมายให้ ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่า รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เป็นผู้ตอบคำถาม อย่างไรก็ตาม ร.อ.ธรรมนัส ได้มอบหมายให้ ไชยา พรหมา รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เป็นผู้ตอบคำถามแทน </p>
<p>ณัฐชา ระบุว่าได้รับเรื่องร้องเรียนจากชาวประมงย่านแสมดำ และบางขุนเทียน ได้รับผลกระทบจากปลาหมอสีคางคำอย่างหนัก เนื่องจากปกติ ปลาหมอสีคางดำเป็นปลานักล่า และทานลูกปลา หรือสัตว์น้ำ เมื่อมาอยู่ในบ่อเพาะเลี้ยงพันธุ์ปลา กุ้ง หรือหอย ก็มักจะทานสัตว์น้ำไม่เหลือ</p>
<p>ณัฐชา กล่าวว่า หนึ่งในต้นตอของปัญหาต้องย้อนไปเมื่อปี 2549 รัฐบาลมีการเปิดให้บริษัทเอกชนแห่งหนึ่งนำเข้าปลาหมอสีคางดำจากประเทศแอฟริกาใต้ เพื่อมาพัฒนาสายพันธุ์ปลานิล แบบมีเงื่อนไข </p>
<p>ต่อมา เมื่อปี 2549 บริษัทดังกล่าวขออนุญาตนำเข้าปลาหมอสีคางดำ 2 พันตัวจากประเทศกานา ทวีปแอฟริกา</p>
<p>จนกระทั่งเมื่อปี 2553 มีการนำเข้ามาที่ศูนย์ทดลองใน ต.ยี่สาร อ.อัมพวา จ.สมุทรสงคราม อย่างไรก็ตาม หลังจากนำเข้ามาเพียง 3 สัปดาห์ บริษัทเอกชนรายดังกล่าวอ้างว่าการวิจัยผิดพลาด และมีการทำลายปลาหมอสีคางดำไปหมดแล้ว </p>
<div style="text-align: center;"><img alt="" src="https://c1.staticflickr.com/1/865/41694546332_d94c81f088_o.jpg" /></div>
<p style="text-align: center;"><span style="color:#d35400;">ปลาหมอสีคางดำ</span></p>
<p>แต่อย่างไรก็ตาม สส.บางบอน บางขุนเทียน พรรคก้าวไกล ระบุต่อว่า เมื่อปี 2555 มีรายงานการพบปลาหมอสีคางดำในแหล่งน้ำธรรมชาติ แหล่งน้ำเค็ม และแหล่งน้ำกร่อย ใน ต.ยี่สาร อ.อัมพวา ซึ่งเป็นตำบล อำเภอ และจังหวัดเดียวกับที่ศูนย์วิจัยดังกล่าวตั้งอยู่ </p>
<p>ณัฐชา ระบุว่า ผลกระทบจากปลาหมอสีคางดำ เนื่องปลาหมอสีชนิดนี้เป็นสายพันธุ์นักล่า เมื่อลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติแล้วได้ไปกัดกินสัตว์เลี้ยงของชาวประมง ผู้เพาะพันธุ์กุ้ง ปลา และหอย กินของเขาหมด สุดท้าย เมื่อเริ่มระบาดหนักขึ้น มีการร้องเรียนไปยังคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ หรือ กสม. และ กสม. มีมติว่า การแพร่ระบาดของปลาชนิดนี้สร้างผลกระทบต่อความหลากหลายทางชีวภาพ สิทธิทางเศรษฐกิจ และการประกอบอาชีพของประชาชน อันกระทบต่อสิทธิมนุษยชน และได้รับการรับรองตามกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม</p>
<div class="more-story">
<p>ข่าวที่เกี่ยวข้อง</p>
<ul>
<li>กสม.ชี้ 'ปลาหมอสี CP' ระบาดกระทบสิทธิการทำกิน แนะกรมประมงควบคุมนำเข้าอย่างเคร่งครัด</li>
</ul>
</div>
<p>"นี่คือสิ่งที่เกิดขึ้น และเดือดร้อนขนาดนั้น เนื่องจากบ่อปลา และกุ้งของชาวบ้านจับไปขาย กก.ละร้อย สองร้อยบาท แต่พอเจอปลาหมอสีคางดำยกบ่อ ขายได้กิโลฯ ละ 3 บาท ทั้งบ่อไม่มีกุ้งเหลือให้ขาย แบบนี้เกษตรกรจะหารายได้จากที่ไหน" ณัฐชา กล่าว </p>
<p>นอกจากนี้ สส.ก้าวไกล เน้นย้ำเพิ่มว่า คนเลี้ยงพันธุ์กุ้งในประเทศไทย ก็ได้รับผลกระทบหนัก และกำลังส่งผลกระทบต่อมูลค่าทางเศรษฐกิจของประเทศไทยอย่างมีนัยยะสำคัญ เนื่องจากประเทศไทยมีบ่อเลี้ยงกุ้ง ปริมาณ 3.3 แสนไร่ มูลค่า 6 หมื่นกว่าล้านบาท เฉพาะแค่ 4 จังหวัด สมุทรสาคร สมุทรปราการ สมุทรสงคราม และอื่นๆ มีบ่อเลี้ยงกุ้งปริมาณ 9.4 หมื่นไร่ มูลค่าทางเศรษฐกิจราว 4.4 พันล้านบาท ตอนนี้ทุกบ่อเลี้ยงกุ้งมีแต่ปลาสายพันธุ์นี้ </p>
<p>ณัฐชา จึงมีประเด็นคำถามถึง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ว่า ข้อหนึ่ง รู้หรือไม่ ว่ามีการระบาดหนักของเอเลียนสปีชีส์นี้ในกลุ่มผู้เพาะเลี้ยงกุ้ง หอย ปู และปลา ในจังหวัด 3 สมุทร ข้อสอง ทราบหรือไม่ว่า ใครคือต้นตอของการระบาดนี้และต้นตอของปัญหานี้จะมีการแก้ไขและรับผิดชอบอย่างไร ไปแล้วบ้าง และสุดท้าย การเสียหายครั้งนี้ รัฐเสียหายไปแล้วเท่าไร</p>
<h2><span style="color:#2980b9;">รมช.เกษตรฯ ตอบจะรีบดำเนินการแก้ไข</span></h2>
<p>ไชยา พรหมา รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้รับมอบหมายจาก ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่า รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กล่าวยอมรับว่า ปัญหาและผลกระทบเรื่องปลาหมอสีคางดำเกิดขึ้นตามที่ทาง สส.ก้าวไกล ได้อภิปรายในที่ประชุมเมื่อสักครู่ </p>
<div style="text-align: center;"><img alt="" src="https://live.staticflickr.com/65535/53286856118_761e0820ac_b.jpg" /></div>
<p style="text-align: center;"><span style="color:#d35400;">ไชยา พรหมา (ที่มา: TP Channel)</span></p>
<p>รมช.กระทรวงเกษตรฯ ระบุต่อว่าตอนนี้ปลาหมอสีคางดำกำลังระบาดหนักในอย่างน้อย 11 จังหวัด ประกอบด้วย กรุงเทพมหานคร สมุทรสงคราม สมุทรปราการ สมุทรสาคร เพชรบุรี ประจวบขีรีขันต์ ชุมพร สุราษฎร์ธานี สงขลา ระนอง และจันทบุรี </p>
<p>ไชยา ระบุต่อว่า กรมประมงได้มีการออกมาตรการในการควบคุมปริมาณ และผลกระทบ โดยการปรับปรุงกฎหมายว่าจากนี้ว่าจะอนุญาตในการนำเข้า หรือการอนุญาตเพื่อวิจัย ต้องมีขั้นตอนปฏิบัติอย่างไรบ้าง </p>
<p>นอกจากนี้ กรมประมงพยายามแก้ไขปัญหาโดยมีมาตรการรับซื้อปลาหมอสีคางดำที่กำลังระบาด เพื่อควบคุมปริมาณการแพร่ระบาด แต่ว่าอาจมีข้อกังวลเรื่องการเล็ดลอด และการควบคุมการขยายพันธุ์ เนื่องจากปลาหมอสีคางดำตัวผู้มักอมไข่ไว้ในปาก ซึ่งง่ายต่อการเล็ดลอดออกไปตามลำน้ำธรรมชาติ ตอนนี้กรมประมงกำลังมาตรการในการแก้ไขปัญหาอยู่ </p>
<p>หลังจากที่ทราบปัญหาของการแพร่ระบาด และผลกระทบในวงกว้าง กระทรวงเกษตรฯ มีการกำหนดในเรื่องประกาศของกระทรวงเกษตรฯ เรื่องการกำหนดชนิดสัตว์น้ำ ที่ห้ามนำเข้าและส่งออก หรือห้ามผ่านเข้ามาในราชอาณาจักร พ.ศ. 2564 ลงวันที่ 27 พ.ค. 2564 และประกาศของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์เรื่องการกำหนดชนิดสัตว์น้ำ ที่ห้ามเพาะเลี้ยงในราชอาณาจักร ลงวันที่ 27 พ.ค. 2564 เพื่อเป็นการควบคุมและก็พิจารณาการนำเข้าสัตว์น้ำต่างถิ่น และการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำที่จะเป็นผลเสียต่อระบบนิเวศน้ำพื้นเมืองในประเทศ </p>
<p>แม้ว่าเรื่องนี้จะเกิดตั้งแต่เมื่อปี 2549 แต่ไชยา ยืนยันว่า ไม่ได้นิ่งนอนใจ และมีการมาตรการเพื่อลดปริมาณและปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต โดยการขออนุญาตนำเข้าสัตว์น้ำเลี้ยงต่างถิ่นที่มีชีวิต หรือต้องผ่านพิจารณาคณะกรรมการด้านความหลากหลายและความปลอดภัยทางชีวภาพของกรมประมงเรามีขั้นตอนการขออนุญาตที่ให้ผู้นำเข้า ชี้แจงจำนวน ปริมาณ วัตถุประสงค์ ประเทศต้นทาง ตลอดจนเหตุผลที่จะนำเข้ามาดังกล่าว นอกจากนี้ กรมประมงจะมีการส่งเจ้าหน้าที่ไปตรวจสอบด้านการดำเนินการให้เป็นไปตามเงื่อนไขที่มีการชี้แจง </p>
<p>ไชยา ระบุว่า ตอนนี้กรมประมงกำลังตระหนักปัญหาดังกล่าว และพยายามหาทางแก้ไข เพื่อไม่ให้เกิดผลกระทบต่อประชาชน โดยเฉพาะผู้ทำประมง </p>
<h2><span style="color:#2980b9;">สส.ก้าวไกล ถามกรมประมง เคยสอบสวนบริษัทที่เกี่ยวข้องหรือยัง</span></h2>
<p>ณัฐชา ใช้สิทธิรอบที่ 2 โดยกล่าวว่า เนื่องจาก รมช.กระทรวงเกษตรฯ ยังไม่ได้ตอบคำตอบทั้งหมด เขาจึงขออธิบายเพิ่ม บริษัทเอกชนที่เคยนำเข้าปลาหมอสีคางดำ </p>
<p>มติของคณะกรรมการ IBC เมื่อ 21 พ.ย. 2549 ข้อที่ 2 ปลาตระกูลเดียวกับ ปลานิล ชื่อทางวิทยาศาสตร์ “โชโลโตโรคอน” อนุญาตนำเข้า หมายเหตุคือให้บริษัท CP นำเข้าโดยกรมประมงขอเก็บตัวอย่าง โดยเฉพาะครีบ และแจ้งผลวิจัย และทำลายหากไม่ได้ผลโดยทันที และแจ้งต่อกรมประมงตรวจสอบ</p>
<div style="text-align: center;"><img alt="" src="https://live.staticflickr.com/65535/53286614656_3895e2d2fe_b.jpg" /></div>
<p style="text-align: center;"><span style="color:#d35400;">ณัฐชา บุญไชยอินสวัสดิ์ (ที่มา: </span>


<span style="color:#d35400;">TP Channel</span>

<span style="color:#d35400;">)</span></p>
<p>ต่อมา เมื่อปี 2553 บอกให้บริษัท CPF นำเข้าปลาหมอสีคางดำ จำนวน 2,000 ตัวจากประเทศกานา เข้ามาที่ศูนย์ทดลอง อ.อัมพวา จ.สมุทรสงคราม หลังจากนั้น 3 สัปดาห์ บริษัทได้แจ้งกลับมา จึงขอถามว่ากรมประมงมีรายงานว่าไปตรวจสอบแล้ว พบการทำลายซากปลาหมอสีคางดำ จำนวน 2 พันตัว หรือไม่ เอกสารอยู่ที่ไหน นี่เป็นคำถามที่กรมประมงต้องตอบ</p>
<p>ณัฐชา ระบุต่อว่า ปลาจากประเทศกานา ที่เข้ามาทำลายเศรษฐกิจประเทศไทย ปาไปเท่าไรแล้ว ไม่แน่ใจว่า บริษัทเอกชนดังกล่าวมีส่วนเกี่ยวข้องหรือไม่ ทางกรมประมงได้มีการสืบหาพยานข้อเท็จจริง พยานแวดล้อมว่าสิ่งที่เกิดขึ้น เป็นความบังเอิญอย่างพอเหมาะพอเจาะหรือไม่ว่า ปลาสายพันธุ์ดังกล่าวที่พบในแหล่งน้ำธรรมชาติในประเทศไทย คือจุดเดียว ตำบลเดียว หรืออำเภอเดียวกับศูนย์วิจัยของบริษัทดังกล่าว </p>
<h2><span style="color:#2980b9;">เยียวยาโดยการรับซื้อ-ปล่อยปลากระพงช่วยกิน ยั้งการระบาดไม่อยู่ </span></h2>
<p>ณัฐชา ระบุต่อว่า ปลาหมอสีคางดำที่เข้ามาอยู่ในบ่อของชาวบ้านแล้วนั้นจะช่วยเหลือเยียวยาอย่างไร และติงวิธีการช่วยเหลือของกรมประมง โดยระบุว่า กรมประมงได้ไปทดลองจ่ายเงินเยียวยารับซื้อปลาหมอสีคางดำ จาก กก.ละ 2-3 บาท เป็น กก.ละ 10-20 บาท ใช้งบฯ ไปแล้วหลายสิบล้านบาท แต่อย่างไรก็ตาม วิธีการนี้เปิดโอกาสให้กลุ่มผู้ไม่หวังดี เพาะปลาสายพันธุ์นี้มาขาย เนื่องจากสายพันธุ์นี้เพาะเลี้ยงง่าย </p>
<p>"เงินหมดไม่เหลือ แต่ปลาเพิ่มขึ้น 10 เท่าตัว" ณัฐชา ระบุ</p>
<p>นอกจากนี้ สส.ก้าวไกล กล่าวต่อว่า ก่อนหน้านี้มีการพยายามปล่อยสายพันธุ์ปลากระพงไปกินปลาหมอสีคางดำ แต่ผลลัพธ์ก็คือปลากระพงก็กลายเป็นอาหารของปลาหมอสีคางดำตามแหล่งน้ำธรรมชาติ </p>
<p>ณัฐชา ระบุต่อว่า ยังมีปัญหาสำหรับผู้ที่ต้องการแปรรูปปลาหมอสีคางดำ เพื่อผลิตน้ำปลาร้า หรือน้ำปลา แต่ติดประกาศกรมประมง ห้ามดัดแปลง หรือแปรรูปสายพันธุ์ปลาต้องห้าม หากฝ่าฝืนต้องมีความผิด ก็เลยทำให้ประชาชนเกิดความกังวลว่าจะแก้ไขปัญหาอย่างไร </p>
<p>ดังนั้น จึงมีคำถามในช่วงที่ 2 ว่าในเมื่อเรามีข้อมูลชัดเจนสายพันธุ์ปลาชัดเจน ชื่อทางวิทยาศาสตร์ตรงกัน เราได้มีการเรียกสอบเอกชนที่อาจจะมีผลกระทบทางตรงหรือทางอ้อมเรื่องนี้หรือยัง และข้อต่อมา การช่วยเหลือเยียวยาประชาชนทั้งระยะสั้นจะแก้ไขปัญหาปลาที่ป้วนเปี้ยนในบ่อเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำของชาวบ้านอย่างไร ระยะกลางจะแก้ไขปัญหาให้ปลาเอเลียนสปีชีส์หมดไปอย่างไร และระยะยาว จะไม่ให้มีเหลืออยู่เลยในสายพันธุ์ปลานักล่าตัวนี้อย่างไร</p>
<p>ไชยา ระบุต่อว่า ตนยอมรับปัญหาดังกล่าวส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจไทย และชาวประมง โดยจะนำเรื่องนี้ไปหาคำตอบจากกรมประมงจะรับผิดชอบอย่างไร และคุมระเบียบอย่างเข้มงวดในการติดตามในการแพร่ระบาด และจะมาตอบอีกครั้งเมื่อมีความคืบหน้า</p>
</div></div></div><div class="field field-name-field-variety field-type-taxonomy-term-reference field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even"><a href="/category/%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7" typeof="skos:Concept" property="rdfs:label skos:prefLabel" datatype="">ขhttps://fb.me/prachatai : ทวิตเตอร์ https://twitter.com/prachatai : LINE ไอดี = @prachatai</div></div></div>

https://prachatai.com/journal/2023/10/106525