[ข่าวมาแรง] - หวั่นเปิด FTA เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทะลักแน่

หวั่นเปิด FTA เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทะลักแน่

<span class="submitted-by">Submitted on Sat, 2023-12-16 09:41</span><div class="field field-name-body field-type-text-with-summary field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even" property="content:encoded"><p>เวทีวิชาการสาธารณะ “ผลกระทบและข้อเสนอนโยบายในการเจรจา FTA ในผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่มแอลกอฮอลล์” หวั่นเปิด FTA เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทะลักแน่ เพิ่มนักดื่ม ไร้มาตราการดูแล ท้วงรัฐ ชั่งน้ำหนักให้ดี</p>
<p><img alt="" src="https://live.staticflickr.com/65535/53399635477_76d6fd02e4_o_d.png" /></p>
<p>เมื่อวันที่ 14 ธ.ค. 2566 มีการจัดเวทีวิชาการสาธารณะ “ผลกระทบและข้อเสนอนโยบายในการเจรจา FTA ในผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่มแอลกอฮอลล์” สืบเนื่องมาจากที่มีรัฐบาลชุดใหม่มาเกือบ 4 เดือน หัวข้อเด่นๆ ที่หยิบยกมาเป็นประเด็นสำคัญๆในทีมเศรษฐกิจของรัฐบาล คือนโยบายเร่งเครื่องเศรษฐกิจในประเทศ ผ่านการท่องเที่ยว เพิ่มกำลังส่งออก ส่วนนโยบายการค้าต่างประเทศคงหนีไม่พ้นเรื่อง การเร่งเจรจาเปิดเขตการค้าเสรี (FTA) ทั้งในระดับพหุภาคีและทวิภาคี กระแสการเร่งรัดผลักดันจากภาคธุรกิจเอกชน สุ่มเสียงดังชัดเจนขึ้นเรื่อยๆ อันนี้เป็นกระแสกดดันเกิดขึ้นในทุกรัฐบาลมาโดยตลอด แต่ก็ชวนมามองข้อมูลในภาคประชาสังคมที่จับตาเรื่องนี้ คือ BIOTHAI และ FTA WATCH ที่เป็นหัวหอกมายาวนาน ตอนนี้กำลังโฟกัสในประเด็น ผลกระทบที่เกี่ยวข้องกับอาหารและเครื่องดื่ม โดยเฉพาะเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ว่า นโยบาย FTA จะส่งผลต่อการผลิตและมาตรการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากน้อยแค่ไหน</p>
<p>ในเวทีสาธารณะได้ให้ข้อมูลว่าปี 2565 มูลค่าตลาดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของโลกมีมูลค่า 1.49 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ แบ่งเป็นเบียร์ 37% ไวน์ 23% Hard seltzer/Sparkling alcohol 12% และสุรากลั่น 10% มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ และในไทย การตลาดเครื่องดื่มแอลกอฮอลล์เติบโตสูง เนื่องจากการเร่งเครื่องเศรษฐกิจผ่านการท่องเที่ยว ช่องทางการจำหน่ายหลากหลายขึ้น กลุ่มลูกค้าชายหญิงที่กำลังขยายตัว และไทยคือตลาดที่ใหญ่ที่สุดในอาเซียน หากไทยเข้าร่วม FTA-EU ที่กำลังเจรจากันอยู่นี้ คาดว่าจะมีมูลค่าการนำเข้าสูงแบบก้าวกระโดด จะขยายไปสู่ฐานลูกค้านักดื่มทั้งเก่าและใหม่“สิ่งที่จะพบแน่ๆคือคนไทยจะได้รับสื่อ โฆษณาแอลกอฮอล์จากบริษัทข้ามชาติมากขึ้น หากไม่มีกฎหมายระหว่างประเทศมากำกับดูแลนักดื่มหน้าใหม่จะมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นแน่นอน ประสบการณ์เรื่องนี้เกิดขึ้นแล้วในเวียดนาม คือ CPTPP และ FTA กับ EU อิทธิพลของบริษัทเบียร์ระดับโลกเข้ามากดดันรัฐบาลที่ออกกฎหมายควบคุมโฆษณา” ดร.ภญ.อรทัย วลีวงศ์ จากสำนักงานนโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ (IHPP) นำเสนอผลการศึกษา</p>
<p>นพ.นิพนธ์ ชินานนท์เวช กรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ กล่าวว่า การควบคุมการโฆษณาและการขายออนไลน์สามารถควบคุมได้ยาก และก่อนเข้าร่วมรัฐต้องศึกษาว่าได้รับผลประโยชน์จาก FTA มากน้อยแค่ไหน เมื่อเทียบกับผลกระทบที่จะตามมาจากเรื่องนั้น และรัฐตั้งกลไกที่จะควบคุมดูแลเรื่องนี้อย่างไรในระยะยาว รัฐต้องดูสมดุลในประเด็นนี้</p>
<p>ดร.วิทย์ วิชัยดิษฐ ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา ให้ความเห็นเพิ่มว่า การจำกัดการโฆษณา การจำกัดการเข้าถึง และมาตรการด้านราคา โดยมีหลักฐานเชิงประจักษ์ที่ว่า ยิ่งได้รับโฆษณามากขึ้นเท่าไหร่ โอกาสทางการดื่มจะยิ่งเพิ่มขึ้น ยิ่งประชาชนเข้าถึงได้มากขึ้นเท่าไหร่โอกาสและปริมาณการดื่มจะยิ่งเพิ่มขึ้น</p>
<p>ในเวทีเราได้ฟังความเห็นจาก ธนากร ท้วมเสงี่ยม ผู้ร่วมก่อตั้งประชาชนเบียร์ กล่าวว่า รัฐต้องออกกฎหมายที่เป็นธรรมกับทุกภาคส่วน เพื่อให้เกิดการแข่งขันที่เป็นธรรม เพิ่มความหลากหลายให้ผู้บริโภค และมองว่าการโฆษณาต้องมีการควบคุม แต่ต้องไม่คุกคามสิทธิในการแสดงความเห็นของประชาชน และเพิ่มเติมประเด็นเรื่องของภาษีมองว่าในประเทศไทยมีภาษีที่สูงเกินไป ผู้ผลิตรายย่อยไม่สามารถแบกรับได้ ทำให้เข้าโอกาสการแข่งขันในตลาดลงลด (เบียร์) และหลายชุมชนในประเทศมีศักยภาพในการผลิตสุราจากผลผลิตในชุมชน หากรัฐมีการส่งเสริมการผลิต การตลาด ก็จะทำให้เศรษฐกิจระดับชุมชนดีขึ้น</p>
<p>ผศ.ดร.อริศรา ร่มเย็น เณรานนท์ จากคณะเศรษศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ นำเสนอผลการศึกษาที่เจาะจงในเรื่องภาษี “เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่เป็นสินค้านำเข้าจะมีราคาแพงกว่าสินค้าที่ผลิตในประเทศ กลไกลภาษีคือแหล่งรายได้ของภาครัฐและศุลกากร ภาษีนำเข้าเป็นเครื่องมือที่รัฐบาลใช้ปกป้องผู้ผลิตในประเทศ รวมถึงใช้ป้องกันสินค้าบางประเภท หากเข้าร่วมข้อตกลง FTA การแข่งขันจะเต็มศักยภาพมากขึ้น ภาษีการนำเข้าจะต่ำลง ราคาเครื่องดื่มนำเข้าประเภทเบียร์จะลดลง 19% ไวน์ 23% และสุรา 24% และจะเกิดการทดแทนกันทันที”</p>
<p>อาคม อ่วมสำอางค์ จากกรมสรรพสามิต กล่าวว่า ภาษีสรรพสามิตเป็นภาษีภายใน ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมาพยายามออกแบบการจัดเก็บให้กระทบต่อเรื่องนี้น้อยที่สุด ปัจจุบันการเก็บภาษีจากราคาสินค้าและดีกรีแอลกอฮอล์ จุดนี้ทำให้การภาษีมีประสิทธิภาพมากขึ้น ภาษีสรรพสามิตมีผลกระทบต่อการเปิด FTA ค่อนข้างน้อย</p>
<p>ข้อห่วงกังวลจากนักวิชาการที่ร่วมนำเสนอเนื้อหาด้วย คือ ผลกระทบจากกลไกการระงับข้อพิพาทระหว่างนักลงทุนและรัฐ (ISDS) “เมื่อเกิดการลงทุนระหว่างประเทศ โดยหลักนักลงทุนจะได้รับการคุ้มครองการลงทุน โดยมีกฎหมายการลงทุนระหว่างประเทศเป็นผู้กำกับดูแล ซึ่งหลักการนี้อาจอยู่ใน FTA หรือแยกมาต่างหากก็ได้ ตัวอย่างข้อพิพาทกรณีคดีบุหรี่ Philip Morris กับรัฐบาลอุรุกวัย ที่รัฐถูกฟ้องร้องจากการออกมาตราการเรื่องฉลากสินค้าบุหรี่ ทำให้ผู้ซื้อเข้าถึงสินค้าบุหรี่ของบริษัทลดลง” ผศ.ดร.อำนาจ ตั้งคีรีพิมาน คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ยกตัวอย่าง</p>
<p>ผศ.ดร.สมชาย รัตนชื่อสกุล คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ นำเสนอผลการศึกษา “สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ คือชื่อสถานที่ที่มีความเชื่อมโยงระหว่างคุณภาพสินค้าและแหล่งกำเนิดสินค้า เริ่มต้นโดยฝรั่งเศสสร้างกฎหมายนี้มาเพื่อป้องกันไวน์ในประเทศไม่ให้มีสินค้าเลียนแบบ กฎหมายนี้มักเกิดขึ้นในประเทศที่มีประวัติการผลิตสินค้ามายาวนาน และกฎหมายนี้ก่อให้เกิดการผูกขาด ที่ส่งผลให้สินค้าราคาสูงขึ้น มีปริมาณจำกัด และตัดโอกาสการแข่งขันของสินค้านอกพื้นที่ แต่ในอีกมุมจะช่วยส่งเสริมสินค้าหรือผลิตภัณฑ์ในพื้นที่ชนบทที่มีข้อจำกัดให้เติบโตขึ้น”</p>
<p>ตัวแทนจากหน่วยงานที่รับผิดชองเรื่องการเจรจาการค้าระหว่างประเทศ คือ คุณจิรัตถ์ อิศรางกูร ณ อยุธยา ผู้อำนวยการสำนักยุโรป กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กล่าวว่า กรมฯให้ความสำคัญกับการหารือทุกภาคส่วน ถึงแม้ความคิดเห็นอาจจะไม่เป็นไปในทิศทางเดียวกัน แต่จะพยายามหาจุดสมดุล ซึ่งต้องมองให้ครอบคลุมทุกด้าน</p>
</div></div></div><div class="field field-name-field-variety field-type-taxonomy-term-reference field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even"><a href="/category/%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7" typeof="skos:Concept" property="rdfs:label skos:prefLabel" datatype="">�https://fb.me/prachatai : ทวิตเตอร์ https://twitter.com/prachatai : LINE ไอดี = @prachatai</div></div></div>

https://prachatai.com/journal/2023/12/107257