พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๑๔๗ อัพชาดก : หญิงขโมยมะม่วง

พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๑๔๗ อัพชาดก
หญิงขโมยมะม่วง

นักบวชผู้หนึ่งสร้างอาศรมอยู่ในสวนมะม่วงริมฝั่งแม่น้ำ คอยดูแลรักษาต้นมะม่วงทุกวัน ในฤดูมะม่วงออกผลเขาจะกินผลที่ร่วงเท่านั้น บางส่วนก็แจกให้ชาวบ้านแถวๆ นั้นบ้าง เขาไม่เคยรักษาศีลบำเพ็ญภาวนา ทำแต่เรื่องไร้สาระเป็นประจำ
คราวนั้น เทวดาตรวจดูโลกมองดูว่าใครทำความดีบ้าง ก็เห็นนักบวชผู้นี้ประพฤติตนไม่เหมาะกับการเป็นผู้ทรงศีล ก็คิดอยากจะสั่งสอนให้ทำตัวให้เหมาะสม โดยการเสกให้ต้นมะม่วงล้ม บางต้นกิ่งหักเหมือนถูกแอบตัดหรือว่ามีโจรมาขโมยผลไป
รุ่งเช้าลูกสาวเศรษฐี ๔ คนออกไปเที่ยวสวนมะม่วงพอดี ฤาษีเข้าใจผิดว่านางทั้ง ๔ เป็นคนขโมยมะม่วง ๔ สาวปฏิเศธ แต่ฤๅษีไม่เชื่อ กักตัวนางทั้ง ๔ ไว้ไม่ให้กลับบ้าน ถ้าอยากออกไปต้องสาบานก่อน
หญิงคนที่ ๑ สาบานว่า “ถ้าดิฉันขโมยมะม่วงจริงๆ ขอให้ชาตินี้ไม่มีผัว”
หญิงคนที่ ๒ สาบานว่า “ถ้าดิฉันขโมยมะม่วงกิน ขอให้ได้ผัวแก่”
หญิงคนที่ ๓ สาบานว่า “ถ้าดิฉันขโมยมะม่วงจริงๆ ขอให้อยู่ไปจนแก่ตาย อย่าได้มีผัวกะเขาเลย”
หญิงคนที่ ๔ สาบานว่า “ถ้าดิฉันขโมยมะม่วงจริงๆ ถึงจะแต่งตัวสวยงามแค่ไหน ก็อย่าได้มีชายใดมาหมายปองตลอดชีวิต”
นักบวชเห็น ๔ สาวตั้งใจสาบานอย่างแน่วแน่ คงจะไม่ได้ขโมยจริงๆ จึงปล่อยตัว ๔ สาวไป
เทวดาเห็นเช่นนั้นโกรธว่าฤๅษีนั้นพฤติกรรมน่าเกลียดยิ่งนัก เลยแปลงเป็นสัตว์ดุร้ายมาหลอกทุกวัน จนฤๅษีอยู่ที่สวนมะม่วงไม่ได้ ต้องหนีไปอยู่ที่อื่น

นิทานชาดกเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
“อย่ากล่าวหาผู้อื่นโดยไม่มีหลักฐาน”

พุทธศาสนสุภาษิตประจำเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
น เตน โหติ ธมฺมฏฺโฐ เยนตฺถํ สหสา นเย
ผู้ที่ตัดสินคดีสะเพร่า ไม่จัดเป็นผู้เที่ยงธรรม (๒๕/๑๕๖)

ที่มา : นิทานชาดกจากพระไตรปิฎก : พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ ฉบับสมบูรณ์ จัดพิมพ์เผยแพร่ธรรมโดย ธรรมสภา สถาบันบันลือธรรม