วัดเขาช่องพราน ต.เตาปูน อ.โพธารามม จ.ราชบุรี

ถ้าค้างคาว วัดเขาช่องพราน

วัดเขาช่องพราน(Wat Chongpran)
ตำบลเตาปูน อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี

วัดเขาช่องพราน เป็นวัดราษฎร์ สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่เลขที่ ๑ ตำบลเตาปูน อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี ห่างจากตัวอำเภอไปทางทิศตะวันตก ประมาณ ๑๐ กิโลเมตร นอกจากเป็นวัดเก่าแก่ทางประวัติศาสตร์แล้ว ยังเป็นวัดที่สวยงามและเป็นสถานทีท่องเที่ยวที่น่าสนใจแห่งหนึ่งของประเทศ เริ่มก่อสร้างในปี พ.ศ.๒๔๐๙ หรือปลายรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยพระยาเทพประชุน (ปั้น) ต้นตระกูลปันยารชุน ร่วมกับพระครูรามัญบดี (อาจารย์ศาลา) และญาติมิตรเชื้อสายรามัญในละแวกนั้น สร้างเสร็จในปี พ.ศ.๒๔๑๕ หรือต้นรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

สถานที่ท่องเที่ยวสำคัญของวัดเขาช่องพราน ได้แก่ ถ้ำค้างคาว ปากถ้ำสูงจากพื้นดินประมาณ ๒๐ เมตร ปากถ้ำกว้าง ๑ เมตร ภายในถ้ำกว้างและมืดทึบ เป็นที่อยู่อาศัยของค้างคาวหนูจำนวนหลายล้านตัว ทุกวันเวลาประมาณ ๑๗.๓๐ น. ค้างคาวจะบินออกจากถ้ำเพื่อไปหากิน ทิศทางเปลี่ยนแปลงไปในแต่ละฤดูกาล และกลับเขาถ้ำในตอนย่ำรุ่ง ประมาณ ๐๕.๐๐น. นักท่องเที่ยวนิยมมาท่องเที่ยวจำนวนมาก จนกลายเป็นส่วนหนึ่งของคำขวัญจังหวัดราชบุรี "คนสวยโพธาราม คนงามบ้านโป่ง เมืองโอ่งมังกร วัดขนอนหนังใหญ่ เพลินใจถ้ำงาม ตลาดน้ำดำเนิน เพลินค้างคาวร้อยล้าน ย่านยี่สกปลาดี"

สถานที่ชมค้างคาวออกจากถ้ำที่สวยที่สุด คือ การชมจากบนพระเจดีย์ซึ่งบรรจุพระอุรังคธาตุ บนยอดเขาของเขาช่องพราน

ตามตำนาน เรื่อง เขาช่องพราน ที่เล่าสืบต่อกันมาว่าพระรามัญญาธิบดีที่ ๒ อดีตเจ้าอาวาสวัดคงคาราม เป็นผู้พบเขาช่องพรานและถ้ำในบริเวณนี้หลายแห่ง เห็นเป็นทำเลดีจึงได้ชักชวนชาวมอญมาตั้งรกรากทำมาหากินในท้องถิ่นนี้ และสร้างวัดขึ้นติดกับเขาทางด้านใต้ ส่วนอีกเรื่องหนึ่งกล่าวว่า วัดเขาช่องพรานนั้น พระยาเทพอรชุน (ปั้น ปันยารชุน) ร่วมกับพระอาจารย์ศาลเจ้าอาวาส พร้อมกับครอบครัวชาวมอญร่วมกันสร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ.๒๔๐๙ และใน พ.ศ.๒๔๕๗ พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงนำกองเสือป่าไปทำการซ้อมรบและเสด็จประทับแรมในบริเวณวัดเขาช่องพราน พระยาเทพอรชุน พระยาราชสงคราม และพระยาปรีชานุสาสน์ได้ตามเสด็จด้วย เมื่อเห็นสภาพของวัดและอุโบสถ ชำรุดทรุดโทรมมาก จึงได้ร่วมกันบูรณะซ่อมแซมจนเสร็จเรียบร้อยเมื่อ พ.ศ.๒๔๖๐

อีกเรื่องเล่า สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชได้รับสั่งให้พระยาอินทรอภัยยกกำลังไปตั้งรักษาหนองน้ำที่เขาช่องพรานเพื่อสกัดกั้นกองทัพพม่าที่มาใช้น้ำจากหนองน้ำแห่งนี้เลี้ยงช้างเลี้ยงม้าของตนและใช้ช่องเขานี้เป็นทางลำเลียงเสบียงอาหารด้วย พระยาเทพประชุน ได้นำคนไปสร้างวัดนี้ เมื่อแล้วเสร็จได้ให้คนเหล่านั้นอาศัยบริเวณวัดต่อไป เพื่อช่วยปลูกข้าวถวายให้แก่พระภิกษุสามเณรที่จำพรรษาที่วัด โดยมอบเนื้อที่ทำนาให้ประมาณ ๘๐ ไร่ และเล่ากันต่อมาว่ามีคนอาศัยทำนาประมาณ ๑๐ ครอบครัว วัดเริ่มสร้างเพียงศาลาและกุฎิหลังเล็กๆ มีพระประจำวัดค่อยๆ เพิ่มจำนวนมากขึ้นตามลำดับ โดยมีพระครูรามัญดี (พระอาจารย์ศาล) เป็นเจ้าอาวาสรูปแรก

อุโบสถหลังใหม่ทรงจัตุรมุข ซุ้มประตูหน้าต่างประดับลายปูนปั้น ถ้ำพระนอนมีพระพุทธรูปปางไสยาสน์ซึ่งเป็นพระนอนองค์ใหญ่มีความยาว ๘ เมตร สูง ๑ เมตร ถ้ำนี้มีฝูงค้างคาวจำนวนนับร้อยล้านตัวที่บินออกจากถ้ำเป็นสายสีดำเคลื่อนไหวไปมา ในช่วงเวลาประมาณ ๑๗.๓๐ น.เจดีย์มอญเป็นเจดีย์ก่ออิฐถือปูนมีลวดลายปูนปั้นประดับ และบนยอดเขามีพระบรมธาตุบวรวิสุทธิเจดีย์