พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๒๒๑ พกชาดก : นกยางเจ้าเล่ห์

พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๒๒๑ พกชาดก
นกยางเจ้าเล่ห์

ในอดีตกาล ครั้งพระเจ้าพรหมทัตเสวยราชสมบัติอยู่ในกรุงพาราณสี พระโพธิสัตว์เป็นปลา มีบริวารมาก อาศัยอยู่ในสระแห่งหนึ่งในป่าหิมพานต์
ครั้งนั้นมีนกยางตัวหนึ่งคิดว่าจะกินปลา จึงยืนก้มหัวไม่กางปีกทำเชื่องๆ มองดูปลาในที่ใกล้สระ คอยดูปลาเหล่านั้นเผลอ ขณะนั้นพญาปลาแวดล้อมด้วยฝูงปลาเที่ยวหาเหยื่อกินไปถึงที่นั้น ฝูงปลาเห็นนกยางนั้นจึงกล่าวว่า “นกมีปีกตัวนี้ดีจริงหุบปีกทั้งสองไว้ ง่วงเหงาซบเซาอยู่ตัวเดียว เหมือนจะหมดแรง ทำเป็นไม่รู้ไม่ชี้อะไรทั้งนั้น”
พญาปลามองดูนกยางนั้น กล่าวว่า :-
“เจ้าทั้งหลายไม่รู้จักกิริยาของมัน พวกเจ้าไม่รู้จึงพากันสรรเสริญ นกตัวนี้ไม่ได้คุ้มครองรักษาพวกเราดอก เป็นเพราะมันจ้องคอยจะกินพวกเราตอนเผลอต่างหาก มันจึงไม่เคลื่อนไหวเลย”
เมื่อพญาปลากล่าวอย่างนี้ ฝูงปลาก็พ่นน้ำให้นกยางหนีไป

ธรรมนิทานชาดกเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
“อย่าไว้ใจใครง่ายๆ จงศึกษาให้ดีเสียก่อน”

พุทธศาสนสุภาษิตประจำเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
สงฺเกเถว อมิตฺตสฺมึ
ควรระแวงคนที่มิใช่มิตรไว้ให้ดี (๒๗/๑๘๐)

คัดจาก : หนังสือ พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ ฉบับสมบูรณ์ / จัดพิมพ์เพื่อเผยแพร่พระพุทธศาสนาขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดย สถาบันบันลือธรรม