วัดเสนาสนารามราชวรวิหาร ต.หัวรอ อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา

พระสัมพุทธมุนี พระประธานในพระอุโบสถวัดเสนาสนารามราชวรวิหาร

วัดเสนาสนารามราชวรวิหาร
ตำบลหัวรอ อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

วัดเสนาสนารามราชวรวิหาร เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร ตั้งอยู่ตำบลหัวรอ อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา สร้างตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ได้รับการปฏิสังขรณ์โดยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ โดยปฏิสังขรณ์ทั้งวัด แล้วเสร็จเมื่อปี พ.ศ.๒๔๐๖ และพระราชทานนามใหม่ว่า วัดเสนาสนาราม เป็นวัดธรรมยุติกนิกาย โดยได้รวมวัดเสื่อ (วัดท่าเสื่อ) ด้วย ซึ่งมีชื่อในพงศาวดารว่า อุปราชจัน น้องชายขุนวรวงศาธิราช ถูกหมื่นราชเสน่หานอกราชการลอบฆ่าบริเวณวัดท่าเสื่อ ซึ่งในแผนที่อยุธยา พ.ศ.๒๕๐๓ ได้แสดงว่าวัดเสื่อกับวัดเสนาสนารามเป็นคนละวัด โดยวัดเสื่ออยู่ทางด้านใต้ของวัดเสนาสนาราม อยู่ติดคลองวัดเสื่อซึ่งเชื่อมต่อคลองหอรัตนไชยกับคลองประตูข้าวเปลือก ปัจจุบันวัดเสื่อและคลองวัดเสื่อถูกทำลายจนไม่เห็นสภาพแล้ว

ศาสนสถานที่สำคัญของวัดได้แก่ พระอุโบสถ เป็นสถาปัตยกรรมสมัยอยุธยา หน้าบันด้านหน้าและด้านหลังเป็นไม้แกะสลักปิดทอง ประดับกระจกรูปช้างเอราวัณ ขนาบด้วยฉัตร เหนือเศียรช้างเอราวัณมีพระราชลัญจกรในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว คือรูปพระมหามงกุฏ ภายในพระอุโบสถมีภาพวาดจิตรกรรมฝาผนัง ซึ่งเป็นภาพวาดในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

นอกเหนือจากพระอุโบสถ ยังมีพระวิหารพระพุทธไสยาสน์ และพระวิหารพระอินทร์แปลงซึ่งเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ของวัด ภายในพระวิหาร มีภาพจิตรกรรมฝาผนังสมัยรัชกาลที่ ๔ ซึ่งยังคงความงดงามจนถึงปัจจุบัน

พระสัมพุทธมุนี
พระสัมพุทธมุนี เป็นพระประธานในพระอุโบสถ ประดิษฐานอยู่ในซุ้มเรือนแก้วยอดพระมหามงกุฎ มีขนาดหน้าตักกว้าง ๒ ศอก ๒ นิ้ว สูงตลอดพระรัศมี ๓ ศอก ๑ นิ้ว ที่ซุ้มเรือนแก้วมีอักษรขอมจารึกไว้ รอบๆ มีจิตรกรรมฝาผนังรูปเทพชุมนุม

พระอินทร์แปลง
พระอินทร์แปลง เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย ศิลปะล้านช้าง ประดิษฐานอยู่ ณ วิหารวัดเสนาสนารามราชวรวิหาร พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้อัญเชิญมาจากกรุงเวียงจันทน์ ประเทศลาว เพื่อให้เป็นพระประธานในพระอุโบสถวัดมหาพฤฒารามวรวิหาร เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร แต่เนื่องจากการบูรณะที่ยาวนาน จึงได้อัญเชิญมาวัดเสนาสนารามราชวรวิหาร จนถึงปัจจุบัน นอกจากจะมีพระอินทร์แปลงเป็นพระประธานในวิหารแล้ว ภายในวิหารยังมีภาพจิตรกรรมฝาผนัง เกี่ยวกับตำนานพระอินทร์อีกด้วย

พระพุทธอุปถัมภ์
พระพุทธรูปปางพยาบาลภิกษุอาพาธ พระอิริยาบถประทับยืน พระหัตถ์ทั้งสองข้างอยู่ในท่าอุ้มพระภิกษุอาพาธ พระพักตร์เพ่งมองยังพระภิกษุที่เป็นทุกข์เพราะความเจ็บไข้ ในลักษณะเมตตาสงสาร พระพุทธรูปปางพยาบาลภิกษุอาพาธของวัดเสนาสนารามนี้ สมเด็จพระพุทธปาพจนบดี (จินตากร มหาเถร) อดีตเจ้าอาวาสวัดราชบพิธ กรุงเทพฯ ได้เมตตาถวายพระเทพสุทธิโมลี (อิสิญาโณ) อดีตเจ้าอาวาสวัดเสนาสนาราม และอัญเชิญมาประดิษฐานไว้ในพระวิหาร เพื่อให้สาธุชนกราบไหว้บูชา