เนบิวลาไตรฟิด

เนบิวลาไตรฟิด

เนบิวลาไตรฟิด (จัดอยู่ในประเภท Messier 20 หรือ M20 และ NGC 6514) เป็นบริเวณ H II ทางตะวันตกเฉียงเหนือของกลุ่มดาวคนยิงธนูในบริเวณที่เกิดดาวฤกษ์ในแขน Scutum–Centaurusของทางช้างเผือก ค้นพบโดย Charles Messier เมื่อวันที่ 5 มิถุนายน ค.ศ.1764 ชื่อของมันหมายถึง 'สามกลีบ' วัตถุนี้ประกอบด้วยกระจุกดาวเปิดเนบิวลาเปล่งแสง(ส่วนที่มีความหนาแน่นค่อนข้างมากและมีสีชมพูอมแดง) เนบิวลาสะท้อนแสง (ส่วนสีน้ำเงิน NNE เป็นหลัก) และเนบิวลาสีเข้ม ('ช่องว่าง' ที่เห็นได้ชัดในส่วนแรกที่ทำให้มีลักษณะแยกเป็นสามแฉก ซึ่งกำหนดให้เป็น Barnard 85 ด้วย ) เมื่อมองผ่านกล้องโทรทรรศน์ ขนาดเล็ก เนบิวลาไตรฟิดเป็นวัตถุที่สว่างและแปลกประหลาด จึงเป็นที่ชื่นชอบของนักดาราศาสตร์สมัครเล่นตลอดกาล

ดาวฤกษ์ที่มีมวลมากที่สุดที่ก่อตัวขึ้นในบริเวณนี้คือ HD 164492A ซึ่งเป็นดาวฤกษ์ประเภท O7.5III ที่มีมวลมากกว่ามวลดวงอาทิตย์ถึง 20 เท่า ดาวฤกษ์ดวงนี้ล้อมรอบด้วยกระจุกดาวฤกษ์อายุน้อยประมาณ 3,100 ดวง

ลักษณะเฉพาะ
เนบิวลาไตรฟิดเป็นหัวข้อการศึกษาของนักดาราศาสตร์โดยใช้กล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลในปี พ.ศ.2540 โดยใช้ฟิลเตอร์ที่แยกการแผ่รังสีจากอะตอมไฮโดรเจน อะตอมกำมะถันที่แตกตัวเป็นไอออนและ อะตอม ออกซิเจน ที่แตกตัวเป็นไอออนสองเท่า ภาพเหล่านี้ถูกนำมารวมกันเป็นภาพผสมสีเทียม เพื่อแสดงให้เห็นว่าเนบิวลาอาจมีลักษณะอย่างไรในสายตา

ภาพระยะใกล้แสดงให้เห็นกลุ่มเมฆฝุ่นและก๊าซหนาแน่น ซึ่งเป็นแหล่งอนุบาลดาวฤกษ์ที่เต็มไปด้วยดาวฤกษ์ระยะเริ่มต้น กลุ่มเมฆนี้มีขนาดประมาณ ห่างจากดาวฤกษ์ใจกลางเนบิวลา8 ปีแสง เจ็ทดาวฤกษ์พุ่งออกมาจากหัวเมฆและอยู่ห่างออกไปประมาณยาว 0.75 ปีแสง แหล่งกำเนิดของเจ็ตคือวัตถุดาวฤกษ์อายุน้อยที่อยู่ลึกเข้าไปในกลุ่มเมฆ เจ็ตคือก๊าซไอเสียจากการก่อตัวของดาวฤกษ์ และการแผ่รังสีจากดาวฤกษ์ใจกลางเนบิวลาทำให้เจ็ตเรืองแสง

ภาพยังแสดงให้เห็นก้านคล้ายนิ้วทางด้านขวาของเจ็ต ซึ่งชี้จากหัวของกลุ่มเมฆหนาแน่นไปยังดาวฤกษ์ที่ให้พลังงานแก่เนบิวลาไตรฟิดโดยตรง ก้านนี้เป็นตัวอย่างที่โดดเด่นของหยดก๊าซระเหยหรือที่เรียกว่า 'ไข่' ก้านนี้ยังคงอยู่เพราะปลายของมันเป็นกลุ่มก๊าซที่มีความหนาแน่นเพียงพอที่จะต้านทานการถูกกัดกร่อนด้วยรังสีอันทรงพลังจากดาวฤกษ์

ในเดือนมกราคม พ.ศ.2548 กล้องโทรทรรศน์อวกาศสปิตเซอร์ของ NASA ได้ค้นพบดาวฤกษ์ในระยะตัวอ่อน 30 ดวง และดาวฤกษ์ที่เพิ่งเกิดใหม่ 120 ดวง ซึ่งไม่สามารถมองเห็นได้จากภาพถ่าย แสงที่มองเห็น

มันอยู่ตรงกลางเกี่ยวกับห่างจากโลก 4100 ปีแสง ความสว่างปรากฏคือ 6.3