ปลาปักเป้า

พ่อค้าชาวสมุย จ.สุราษฎร์ธานี ซื้อปลาปักเป้ามาทำอาหารให้ครอบครัวรับประทานจนกลายเป็นเหตุสลดใจ

เมื่อพ่อเสียชีวิต ขณะที่ภรรยาและลูกสาววัย 5 ขวบอาการโคม่าสาหัส

ทำให้พิษสงของปลาปักเป้ากลายเป็นข่าวใหญ่ เป็นข่าวสร้างความน่าสะพรึงกลัวอีกครั้ง

หลังจากเคยมีข่าวผู้นำมารับประทานแบบไม่ถูกวิธีเสียชีวิตมาแล้วหลายครั้ง

ปลาปักเป้ามีชื่อเรียกอีกอย่างว่าปลาเนื้อไก่ ถือว่าเป็นอาหารอันตราย

กระทรวงสาธารณสุขได้กำหนดให้เป็นอาหารที่ห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่ายตามประกาศกระทรวงสาธารณ สุข (ฉบับที่ 264) พ.ศ.2545

ผู้ฝ่าฝืนมีโทษจำคุกตั้งแต่ 6 เดือนถึง 2 ปี และปรับตั้งแต่ 5,000-20,000 บาท

ปลาชนิดนี้พบได้ทั้งในน้ำจืดและน้ำทะเล มีประมาณ 100 ชนิด

แต่ที่ทำให้เกิดพิษมีประมาณ 50 ชนิด และพบในประเทศไทยประมาณ 20 ชนิด

พิษของปลาปักเป้าไม่ได้อยู่ที่เนื้อ แต่มีพิษมากที่ไข่ ตับ กระเพาะ ลำไส้ ผิวหนัง

และพิษของปลาจะเพิ่มมากขึ้นในฤดูปลาวางไข่

หากกินเนื้อในส่วนที่มีพิษของปลาปักเป้า จะเกิดอาการชาที่ลิ้น ปลายนิ้วมือ คลื่นไส้อาเจียนในขั้นแรก

จนกระทั่งถึงขั้นรุนแรง อาจเป็นอัมพาต และถึงแก่ชีวิตได้

ข้อมูลของศูนย์พิษวิทยา กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข รายงานไว้ว่า

สารที่แยกได้จากปลาปักเป้ามี 2 ชนิด ซึ่งเมื่อผ่านกรรม วิธีต่างๆแล้ว อาการพิษจะเกิดขึ้นหลังรับประทานปลาปักเป้าประมาณ 30 นาที จนถึงหลายชั่วโมง แล้วแต่ปริมาณที่รับประทาน

โดยสารพิษในปลาปักเป้าเป็นสารพิษที่ทนต่อความร้อนสูง

ความร้อนในการปรุงอาหาร การหุงต้ม การแปรรูป จึงไม่สามารถทำลายสารพิษดังกล่าวได้

อาการจากการบริโภคพิษปลาปักเป้าที่เกิดขึ้นแบ่งเป็น 4 ขั้นคือ

ขั้นแรก ชาที่ริมฝีปาก ลิ้น ปลายนิ้วมือ คลื่นไส้ วิงเวียน อาเจียน กระสับกระส่าย

ขั้นที่สอง ชามากขึ้น อาเจียนมาก อ่อนเพลีย แขนขาไม่มีแรง ยืนและเดินไม่ได้

ขั้นที่สาม เคลื่อนไหวแขนขาไม่ได้ พูดลำบากจนถึงพูดไม่ได้ เนื่องจากสายกล่องเสียงเป็นอัมพาต ผู้ป่วยยังรู้สึกตัว

ขั้นที่สี่ กล้ามเนื้อเป็นอัมพาตทั่วไป หายใจลำบาก เขียวคล้ำ หมดสติ รูม่านตาโตเต็มที่ไม่มีปฏิกิริยาต่อแสง

ขั้นสุดท้ายนี้ ถ้าไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องผู้ป่วยจะเสียชีวิตในเวลาอันรวดเร็ว

ที่สำคัญก็คืออาการตั้งแต่ขั้นแรกถึงขั้นสุดท้าย อาจเกิดขึ้นในเวลาเพียง 10-15 นาทีเท่านั้น

สิ่งที่ควรระวังอีกอย่างคือเนื้อปลาปักเป้า มีลักษณะคล้ายกับเนื้อไก่

ดังนั้นเพื่อการบริโภคอย่างปลอดภัย มีวิธีการสังเกตง่ายๆ ก็คือ

ถ้าหากเป็นเนื้อปลาแล่ที่เป็นปลาปักเป้า ลักษณะเนื้อจะนูน และมีลายเส้นที่แตกต่างจากปลาชนิดอื่น

ลักษณะดังกล่าวไม่ควรเสี่ยงซื้อมาบริโภค

กรณีเป็นผลิตภัณฑ์เนื้อปลา เช่น ลูกชิ้น ปลาเส้น ให้พิจารณาว่าอยู่ในภาชนะบรรจุที่มีฉลากระบุแหล่งผลิตที่ชัดเจน

ที่สำคัญอย่าซื้อปลาปักเป้ามาแล่เอง

เพราะหากไม่มีความชำนาญ ไม่รู้ขั้นตอนการแล่อย่างถูกวิธี อาจสัมผัสพิษจากส่วนต่างๆ ของปลา

ที่ปนเปื้อนเนื้อปลาหรือปนเปื้อนในเนื้ออาหารที่ปรุงได้

จากอร่อยก็กลายเป็นอันตรายถึงชีวิต

ขอบคุณแหล่งที่มา : หนังสือพิมพ์ข่าวสดรายวัน