หลวงพ่อตันซัน พระผู้ก้าวพ้นเปือกตม

ผู้ก้าวพ้นเปือกตม

หลวงพ่อตันซัน ผู้มีชีวิตเมื่อร้อยปีที่แล้วไล่เลี่ยกับสมเด็จพระพุฒาจารย์โต วัดระฆัง (สมเด็จโต มรณภาพปี ๒๔๑๕ หลวงพ่อตันซัน มรณภาพปี ๒๔๓๕) หลวงพ่อตันซัน เป็นพระมีความรู้ทางธรรมสูง เป็นอาจารย์บรรยายวิชาปรัชญาในมหาวิทยาลัยอิมพีเรียล ท่านใช้ความแตกฉานจากคัมภีร์ธรรมไปประยุกต์เข้ากับวิทยาศาสตร์สมัยใหม่ มีคนนับถือท่านทั้งบ้านทั้งเมือง

ว่างจากการสอน หลวงพ่อตันซันก็ชวนเพื่อนพระรุ่นเดียวกัน ชื่อเอกิโด ออกธุดงค์ในป่า หลวงพ่อตันซันรู้ดีว่าพระเอกิโดมีความรู้ดี เคร่งครัดระเบียบวินัย จึงกลายเป็นพระหยุมหยิม มีเรื่องให้ต้องระแวดระวัง วัน ๆ จึงมากไปด้วยเรื่องที่ต้องวิตกกังวล

หลวงพ่อตันซันรู้ว่า ความรู้สึก “ติดความดี” จะเป็นอุปสรรคขวางกั้นใจไม่ให้พระเอกิโดบรรลุธรรม

ฉากในเรื่องเล่า...ต่อไปนี้ต้องอ่านให้ดี ๆ เกิดขึ้นกลางป่าหลังฝนตกหนัก พื้นดินเป็นโคลนเฉอะแฉะ มีผู้หญิงสาวแต่งชุดกิโมโนสดสวย เก้ ๆ กัง ๆ ตั้งท่าจะก้าวข้ามให้พ้นโคลนตม

ขณะพระเอกิโดไม่คาดฝัน หลวงพ่อตันซันปราดเข้าไปอุ้มสาว ก้าวข้ามพ้นบ่อโคลน ไปวางลงในที่แห้ง สองสหายพระก็เดินธุดงค์ต่อไป ไม่พูดจากัน จนถึงเวลากางกลดนอนตอนค่ำ พระเอกิโดจึงหลุดปากพูดเรื่องพระ “อุ้มสาว”

“ผมวางเด็กนั้น ที่ตรงนั้น เมื่อกลางวันแล้ว ท่านยังจะแบกเธอเอาไว้อีกหรือ” เป็นประโยคของหลวงพ่อตันซัน

พระเอกิโด ผู้มีปกตินิสัย “ยึดติด ติดวินัย ติดความดี” โพลงแจ่มแจ้ง รู้ตัวว่าหลวงพ่อตันซันพระเพื่อน ได้ข้ามพ้นเปือกตมชื้นแฉะไปนานแล้ว แต่ตัวท่านเองยังติดค้างคิดเรื่องผิดหรือไม่ผิดทางวินัย อุ้มสีกาไว้จนบ่ายไปถึงค่ำ

อ. อภิปัญโญ เขียนเรื่องนี้ไว้ในหนังสือเล่านิทานเซ็น เรื่องที่ ๑๐ (สำนักพิมพ์ธรรมสภา) ถึงตอนนี้ คงมีคนสงสัยว่าเป็นเรื่องเล่าเล่น ๆ แต่มีคนยืนยันว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องจริง ที่ยังมีนัย “ความเหนือจริง” ซ่อนเอาไว้ ในวันที่ ๒๗ กรกฎาคม ๒๔๓๕ หลวงพ่อตันซัน ได้เขียนไปรษณียบัตร ๖๐ ฉบับ ส่งไปให้ศิษย์ใกล้ชิด มีข้อความว่า

“ฉันจะละโลกนี้ไปแล้ว นี่เป็นวาจามีในครั้งสุดท้ายของฉัน”

บรรดาศิษย์เชื่อว่า หลวงพ่อตันซัน ไม่เพียงมีภูมิธรรมความรู้สูง แต่ท่านยังบรรลุถึงขั้นแสดงปาฏิหาริย์ รู้เหตุการณ์ล่วงหน้า รู้วันมรณภาพของท่าน ไปถึงการแสดงอิทธิฤทธิ์เนรมิตได้

จู่ ๆ ก็ปรากฏสาวกิโมโนเดินกลางป่า นี่คือนางที่หลวงพ่อตันซันเนรมิตให้พระเอกิโดเห็น เป็นสื่อสอนให้เข้าถึงธรรมะสูงสุดคือขั้น “ปล่อยวาง" เมื่อรู้จัก “วาง” จิตที่เคยติดเรื่องหยุมหยิม ก็ “ว่าง” เบาสบาย

ปราชญ์ทางพุทธศาสนาสอนว่า ญาติโยมทั้งหลายมีจริตหลายชั้น ชั้นที่ฉลาด ก็ต้องสอนเรื่องที่เป็นเหตุเป็นผล ชั้นที่ฉลาดน้อย ก็ต้องล่อด้วย “นิทาน” แล้วก็ค่อย ๆ ตะล่อมให้ยอมรับ “ธรรม” คือความจริง.

ภาพจาก : thaimisc.pukpik.com

สรุปความจาก คอลัมน์ชักธงรบ “หลวงพ่อตันซัน” โดยกิเลน ประลองเชิง หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ ฉบับประจำวันเสาร์ที่ ๑๙ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๖