พูดไป 2 ไพเบี้ย

การพูด เป็นสิ่งที่สำคัญในชีวิตประจำวันจำเป็นจะต้องพูดคุยสนทนากับผู้อื่นอยู่

เสมอและเป็นที่น่าพิจารณาว่าในวันหนึ่ง ๆ โดยปกติของผู้ที่ยังมีกิเลสอยู่นั้นย่อม

เป็นไป หวั่นไหวด้วยอำนาจของอกุศลเสียเป็นส่วนใหญ่ ตามการสะสม แม้แต่การพูด

ก็เช่นเดียวกันไม่ใช่ว่าจะพูดด้วย{กุศลจิต}ตลอดบางครั้งก็พูดด้วย{อกุศลจิต}จึงมีวจี -

ทุจริตเกิดขึ้นค่อนข้างมากในชีวิตประจำวันโดยเฉพาะในเรื่องของการพูดเพ้อเจ้อ

แต่เวลาที่หิริ(ความละอายต่ออกุศลธรรม)โอตตัปปะ(ความเกรงกลัวต่ออกุศลธรรม) มี

กำลังมากขึ้น ก็จะทำให้พูดสิ่งที่ดีเพิ่มขึ้น ซึ่งแต่ก่อนอาจจะพูดไปโดยที่ไม่รู้ว่าสิ่งนั้นจะ

เป็นโทษเป็นภัยอย่างไร แต่เวลาที่หิริโอตตัปปะเกิดขึ้นจะทำให้พิจารณาเห็นได้ว่า

สิ่งใดที่ไม่เป็นไปเพื่อประโยชน์ก็สามารถที่จะเว้นไม่พูดในขณะนั้นได้

ไม่ได้ห้ามการพูด ไม่ใช่ไม่ให้พูด แต่สิ่งใดที่พูดไปแล้วเป็นการเพิ่มอกุศลให้กับ

ทั้งคนพูดและคนฟังก็ไม่ควรพูด(แต่ห้ามได้ไหม?...จนกว่าจะเห็นโทษจริง ๆ)แต่

ถ้าสิ่งใด เมื่อพูดไปแล้ว เป็นไปเพื่อความเจริญขึ้นแห่ง{กุศลธรรม}ควรพูด(แต่จะเป็น

ไปได้มากแค่ไหน ขึ้นอยู่กับความเข้าใจและเห็นประโยชน์)

ในกรณีที่จะเป็นประโยชน์เกื้อกูลแก่ผู้อื่น ไม่ควรนิ่งเฉย ควรอย่างยิ่งที่จะพูด เพื่อ

อนุเคราะห์เกื้อกูลให้เขาเข้าใจตามความเป็นจริงหรือให้เขาแก้ไขความประพฤติที่ไม่

เหมาะสมทั้งทางกาย ทางวาจา ด้วยจิตที่ประกอบด้วยเมตตา พร้อมกันนั้นก็ยังจะ

ต้องดูกาละที่สมควรด้วยการพูดนั้นจึงจะไม่ไร้ประโยชน์ แต่ถ้าเขาไม่ยอมรับฟัง

เตือนแล้วไม่ฟังก็ไม่ควรที่จะพูดให้มากไปกว่านั้นพึงมีความเป็นกลางไม่หวั่นไหวไป

ด้วย{โทสะ}ด้วยความเข้าใจว่าสัตว์โลกมีกรรมเป็นของของตน