[ สุขใจ ดอท คอม บ้านหลังเล็กอันแสนอบอุ่น ] ธรรมะ พุทธประวัติ ฟังธรรม ดูหนัง ฟังเพลง เกมส์ เบาสมอง ดูดวง สุขภาพ สารพันความรู้

บุคคลทั่วไป, คุณถูกห้ามตั้งกระทู้หรือส่งข้อความส่วนตัวในฟอรั่มนี้

Fuck Advertise !!

[หมีงงในพงหญ้า]

Tweet

จิตเอย... จิตคืออะไร

จิตเอย...จิตคืออะไร...
เหตุไฉนจึงเป็นต้นเหตุของการโต้เถียง

คำว่า "จิต" นี้
ตามที่ผู้เขียนได้ทราบจากสหายธรรมมานั้น
มาจากรากศัพท์ภาษามคธโบราณ (ไม่ใช่ภาษาบาลีอย่างที่เข้าใจในปัจจุบัน)
คือคำว่า "จต"
โดย "จ" หมายถึงการเปลี่ยนแปลง
ส่วน "ต" หมายถึงตัวตน

ดังนั้น "จิต" จึงมีความหมายจากรากศัพท์ดั้งเดิมว่า

"ตัวตนของการเปลี่ยนแปลง"

[หมีงงในพงหญ้า]

ในโบราณกาลก่อนพระศากยพุทธเจ้าจะประกาศธรรมะนั้น มีสำนักฝึกตนหลายสำนัก
ได้ใช้วิธีบำเพ็ญบารมีแบบต่างๆ ส่วนใหญ่มักเป็นการฝึกบังคับการเปลี่ยนแปลงต่างๆ
ของตนให้อยู่ในรูปแบบที่กำหนดไว้ ในการฝึกตนเช่นนี้ ผู้ฝึกจะสร้าง "เครื่องอยู่ใหม่"
ที่ให้ความรู้สึก "นิ่ง" กว่าเครื่องอยู่เดิมของตนขึ้นมา ตัวอย่างเช่น

การฝึกไม่กินอาหาร/ไม่พูด/ไม่นอน/นั่งไม่ลุก
มี "เครื่องอยู่ใหม่" เป็นความอดทนซึ่งนิ่งกว่าความหิว

การฝึกกสิณ
มี "เครื่องอยู่ใหม่" เป็นอารมณ์แห่งฌาณซึ่งนิ่งกว่าความวอกแวก

สำนักต่างๆเหล่านี้เขาใช้คำพูดเรียก "เครื่องอยู่ใหม่" ของเขาว่า "จต" ซึ่งจะมีความนัย
ในเชิงสอนตนเองว่า "ตัวตนของการเปลี่ยนแปลงก็คือความนิ่ง" นั่นเอง

[หมีงงในพงหญ้า]

เมื่อพระพุทธเจ้าแสดงธรรมนั้น เดิมทีท่านไม่ได้ใช้คำว่า "จต" มาประกอบด้วย ดังจะเห็นได้
จากบทสวดธัมมะจักกัปปะวัตตะนะสูตร บทสวดอาทิตตะยะปะริยายะสูตร บทสวด
อะนัตตะลักขะณะสูตร บทสวดปฏิจจสมุปบาท บทสวดวิปัสสนาภูมิปาฐะ ไม่มีคำว่า "จิต"
รวมอยู่เลย แต่ในพระไตรปิฎกกลับปรากฎคำว่า "จิต" อยู่มากมาย นอกจากนี้ในพระไตรปิฎก
ยังมีคำว่า "สติ" ซึ่งกล่าวไว้ในบทสวดวิปัสสนาภูมิปาฐะบ้างแต่ท่านก็ไม่ได้เน้นย้ำเรื่อง "สติ"
ในการแสดงธรรมครั้งใหญ่ๆอย่างที่ในปัจจุบันนี้ถือปฏิบัติกัน ผู้ที่ท่านจะพูดเรื่อง "จิต" ด้วยนั้น
มักเป็นผู้มีพื้นฐานในการบำเพ็ญบารมีจากสำนักอื่นมาก่อนและมี "จิต" เป็นเครื่องอยู่ของตน
อยู่แล้ว พระพุทธเจ้าท่านใช้คำว่า "จิต" เพื่อแสดงธรรมให้ตรงกับจริตของผู้ฟังเท่านั้นเอง

ปัจจุบันนี้นักปฎิบัติธรรมหลายท่านล้วนแสดงธรรมโดยกล่าวคำว่า"จิต" ผู้ฝึกใหม่จึงใช้ตามบ้าง
โดยยังไม่ทันเข้าใจว่า "จิต" ของตนคือนั้นอะไร

สรุปจากเนื้อความข้างต้นแล้ว "จิต" ในที่นี้ควรหมายถึง "เครื่องอยู่" ของนักบำเพ็ญบารมี
แต่ละท่าน ดังนั้น "จิต" ของแต่ละท่านจึงไม่จำเป็นต้องมีความหมายเหมือนกัน หากท่านใด
มีเครื่องอยู่เป็นกิเลสจิตท่านก็เป็นกิเลส ท่านใดมีเครื่องอยู่เป็นเวทนาจิตท่านก็เป็นเวทนา
ท่านใดมีเครื่องอยู่เป็นสัญญาจิตท่านก็เป็นสัญญา ท่านใดมีเครื่องอยู่เป็นวิญญาณ
จิตท่านก็เป็นวิญญาณ

[หมีงงในพงหญ้า]

การให้ "ดูจิต" นั้นจึงหมายความว่าให้นักบำเพ็ญบารมีแต่ละท่าน "ดูเครื่องอยู่ของตนเอง"
ซึ่งเครื่องอยู่ของเราๆท่านๆที่ยังไม่ถึงนิโรธนั้นก็มักมี "อุปทาน" หรือความเป็นตัวตนห่อหุ้ม
ไว้เสมอ ดังนั้น "การดูจิต" จึงมัก "เห็นอุปทาน" อยู่ด้วยไม่มากก็น้อย สำหรับท่านที่
ฝึกใหม่ยังไม่มีความเชี่ยวชาญในการมองลอดอุ้งมือแห่งอุปทาน อาจกล่าวได้ว่า
"จิตของท่านก็คืออุปทาน" นั่นเอง

การ "ส่งจิตออกนอก" นั้นในที่นี้ย่อมเป็น "สมุทัย" เพราะก่อให้เกิด "ทุกข์" เนื่องจาก
อุปทานมีคุณสมบัติคล้ายมือ ยิ่งส่งออกนอกก็ยิ่งไปเกาะจับสิ่งต่างๆ บ่อยเข้าก็ทำให้เกิด
ภาวะนิ้วล็อคไม่ยอมคลายหรือภะโว เกิดเป็น-ชาติ-ชรา-มรณัง-ซึ่งเป็นเหตุแห่งความเศร้าโศก
เสียใจนานัปการ (โสกะปริเทวะทุกขะโทมะนัสสุปายาสาสัมภะวันติ)

การที่ "จิตเห็นจิตอย่างแจ่มแจ้ง" นั้นในที่นี้ย่อมทำให้ถึง "นิโรธ" ได้บางท่านจึงเรียกว่า "มรรค"
ในความหมายที่ว่าเป็น "ทางสู่นิโรธ" การที่อุปทานมองเห็นตัวอุปทานเองอย่างแจ่มแจ้งนั้น
แสดงว่ามือข้างเดียวกันกำลังจับตัวของมันเองไว้ในอุ้งมือทั้งตัว...ซึ่งเป็นไปไม่ได้...ทำได้
อย่างมากก็แค่กำมือ...ในขณะที่มือกำลังไล่ตะครุบตัวของมันเองอยู่นั้นแลเป็นเวลาที่มัน
ไม่ได้จับอะไรอยู่เลย สภาวะนี้เองจะทำให้เราได้รู้จักมือ (จิต/อุปทาน) และขันธ์ห้าได้ตาม
ความเป็นจริง เช่นนี้เราย่อมถึงนิโรธแล้ว

[หมีงงในพงหญ้า]

สรุป

ขันธ์ห้าไม่ใช่ผู้ร้าย อุปทานก็ไม่ต้องตัองมันทิ้ง
ความจริงแล้วเราจะมองลอดอุ้งมือไปให้เห็นขันธ์ห้าก็ได้
หรือจะคอยดูขันธ์ต่างๆตอนที่มือปล่อยจากสิ่งหนึ่งไปจับอีกสิ่งหนึ่งก็ได้
การ "ดูจิต" จึงมีวัตถุประสงค์ให้ "จิตเห็นจิตอย่างแจ่มแจ้ง"
ไม่ได้มีความมุ่งหมายให้ "สะกดรอย/กักขัง/ทำลายจิต" แต่ประการใด

[phonsak]

"จิตเห็นจิต" =  จิตบริสุทธิ์ที่ไม่มีกิเลส  ดูจิตที่ไม่บริสุทธิ์ เต็มไปด้วยกิเลส

[armageddon]

"จิตเห็นจิต" =  จิตบริสุทธิ์ที่ไม่มีกิเลส  ดูจิตที่ไม่บริสุทธิ์ เต็มไปด้วยกิเลส

 

พระพุทธเจ้าตรัสว่า “เอกะจะรัง จิตตัง…จิตดวงเดียวเที่ยวไป”

จิตเห็นจิต  หมายถึงความปรีชาของจิตที่ปกติกอร์ป ด้วยสติและปัญญา ไม่หล่นไปสู่ความชั่วอันเป็นอกุศล


แต่ ...จิตสองดวง  ของพลศักดิ์ ท่องเที่ยวไป  แล้วก็มองแต่จิตสกปรก 

 

[คำค้น:]

กระโดดไป: เลือกหัวข้อ: ----------------------------- จากใจถึงใจ ----------------------------- => หน้าบ้าน สุขใจ ===> สุขใจ ป่าวประกาศ (ข้อความจากทีมงาน) ===> สุขใจ เสนอแนะ (ข้อความจากสมาชิก) ===> สุขใจ ให้ละเลง (มุมทดสอบบอร์ด) ----------------------------- สุขใจในธรรม ----------------------------- => พุทธประวัติ - ประวัติพระสาวก ===> พุทธประวัติ แห่งองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ===> ประวิติพระอรหันต์ พระสาวก ในสมัยพุทธกาล ===> ประวัติพระผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ ในยุคปัจจุบัน ===> นิทาน - ชาดก =====> ชาดก พระเจ้า 500 ชาติ => ธรรมะทั่วไป ธารธรรม - ธรรมทาน ===> ธรรมะจากพระอาจารย์ ===> เกร็ดครูบาอาจารย์ => ห้องวิปัสสนา - มหาสติปัฏฐาน 4 => สมถภาวนา - อภิญญาจิต => จิตอาสา - พุทธศาสนาเพื่อสังคม => เสียงธรรมเทศนา - เอกสารธรรม - วีดีโอ ===> เอกสารธรรม ===> เสียงธรรมเทศนา =====> ธรรมะจาก สมเด็จโต =====> ธรรมะจาก หลวงปู่มั่น =====> เสียงบทสวดมนต์ =====> เพลงสวดมนต์ =====> เพลงเพื่อจิตสำนึก แด่บุพการี =====> ธรรมะ มิวสิค (เพลงธรรมทั่วไป) ===> ห้อง วีดีโอ => เกร็ดศาสนา => กฏแห่งกรรม - ท่องไตรภูมิ => ไขปัญหาโลก ธรรม และความรัก => บทสวด - คัมภีร์ คาถา - วิชา อาคม => พุทธวัจนะ - ภาษิตธรรม ===> พุทธวัจนะ ในธรรมบท ===> พุทธศาสนสุภาษิต ===> คำทำนายภัยพิบัติที่จะเกิด ===> รวมข่าวภัยพิบัติ ทั้งในอดีต และปัจจุบัน ===> รู้ เพื่อ รอด (การเตรียมการ) => ห้องประชาสัมพันธ์ ทั้งทางโลก และทางธรรม ===> ฐานข้อมูล มูลนิธิต่าง ๆ ในประเทศไทย (Donation Exchange Center) ----------------------------- วิทยาศาสตร์ทางจิต เรื่องลี้ลับ ----------------------------- => วิทยาศาสตร์ - จักรวาล - การค้นพบ ===> เรื่องราว จากนอกโลก =====> ประสบการณ์เกี่ยวกับ UFO =====> หลักฐาน และ การพิสูจน์ยูเอฟโอ =====> คลิปวีดีโอ ยูเอฟโอ => ไขตำนาน - ประวัติศาสตร์ - การค้นพบ อารยธรรม => เรื่องแปลก - ประสบการณ์ทางจิต - เรื่องลึกลับ ===> ร้อยภูติ พันวิญญาณ =====> ประสบการณ์ ผี ๆ =======> เรื่องเล่าในรั้วมหาลัย =====> ประวัติ ต้นกำเนิด ตำนานผี ===> ดูดวง ทำนายทายทัก ===> ไดอะล็อก คือ ดอกอะไร - พลังไดอะล็อก (Dialogue) ===> กระบวนการ NEW AGE => เครื่องราง ของขลัง พุทธคุณ ----------------------------- นั่งเล่นหลังสวน ----------------------------- => สุขใจ จิบกาแฟ => สุขใจ ร้านน้ำชา => สุขใจ ห้องสมุด ===> สุขใจ หนังสือแนะนำ ===> สุขใจ คลังความรู้ลวงโลก ===> สยาม ในอดีต => สุขใจ ใต้เงาไม้ => สุขใจ ตลาดสด => สุขใจ อนามัย => สุขใจ ไปเที่ยว => สุขใจ ในครัว ===> เกร็ดความรู้ งานบ้าน งานครัว => สุขใจ ไปรษณีย์ => สุขใจ สวนสนุก ===> ลานกว้าง (มุมดูคลิป) ===> เวที จำอวด (จำอวดหน้าม่าน) ===> หนังกลางแปลง (ดูหนัง รีวิวหนัง) ===> หน้าเวที (มุมฟังเพลง) =====> เพลงไทยเดิม ===> แผงลอยริมทาง (รวมคลิปโฆษณาโดน ๆ)