วันพระ - ประวัติความเป็นมา

วันพระ

จากข้อมูลของศูนย์ประชาสัมพันธ์วัฒนธรรมแห่งชาติ วันพระ หมายถึงวันฟังธรรม คือวันขึ้น ๘ ค่ำ แรม ๘ ค่ำ และวันขึ้น ๑๕ ค่ำ แรม ๑๖ ค่ำ หรือแรม ๑๔ ค่ำในกรณีเดือนขาด

ประวัติความเป็นมา เริ่มเมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าประทับอยู่ ณ ภูเขาคิชกูฏ เมืองราชคฤห์ ครั้งนั้นนักบวชนอกศาสนาได้ประชุมแสดงธรรมทุกวัน ๑๔ ค่ำ และ ๘ ค่ำ ทั้งข้างขึ้นและข้างแรม ชาวเมืองราชคฤห์ทราบข่าวก็พากันไปฟังธรรม และเกิดความเลื่อมใสมากขึ้นโดยลำดับ

ต่อมาพระเจ้าพิมพิสาร กษัตริย์แห่งแคว้นมคธทรงทราบข่าวนี้ จึงนำขึ้นกราบทูลพระพุทธเจ้า พร้อมขอพระบรมพุทธานุญาตพระสงฆ์ให้ประชุมแสดงธรรมในวันดังกล่าว สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเห็นชอบและประทานอนุญาตให้ภิกษุสงฆ์แสดงธรรมในวัน ๑๔ ค่ำ ๑๕ ค่ำ และ ๘ ค่ำของทุกปักษ์

ต่อมาพระพุทธเจ้าทรงให้พระสงฆ์นำสิกขาบท หรือศีลของพระภิกษุ ๒๒๗ ข้อมาสวดให้กันฟังทำนองทบทวน และตรวจสอบศีลของกันและกันทุกๆ กึ่งเดือน คือทุกวันขึ้น ๑๕ ค่ำ แรม ๑๕ ค่ำ หรือ ๑๔ ค่ำในเดือนขาด เรียกว่า "การสวดพระปาติโมกข์" และวันดังกล่าวของพระภิกษุเรียกว่า "วันอุโบสถ"

เมื่อพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทย วันธรรมสวนะหรือวันพระ ที่ถือปฏิบัติกันมีเดือนละ ๔ วัน คือวันขึ้น ๘ ค่ำ แรม ๘ ค่ำ ขึ้น ๑๕ ค่ำ และแรม ๑๕ ค่ำ หรือแรม ๑๔ ค่ำ กรณีเดือนขาด ในสมัยอาณาจักรสุโขทัย เรียกวันธรรมสวนะ ขึ้นและแรม ๘ ค่ำว่า "วันศีลน้อย และวันขึ้นและแรม ๑๕ ค่ำว่า "วันศีลใหญ่"

ในปี ๒๔๙๙ ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี ระบุให้วันธรรมสวนะหรือวันพระ และวันอาทิตย์เป็นวันหยุดราชการ เพื่อให้ประชาชนรำลึกถึงความสำคัญของพุทธศาสนา แต่ต่อมายกเลิกประกาศนี้ โดยให้วันพระเป็นวันทำงานปกติ

ที่มาข้อมูล : หนังสือพิมพ์ข่าวสด