ตำนานบ่อเกลือ จ.น่านอ.บ่อเกลือ จ. น่าน เดิมเรียกว่า "เมืองบ่อ" ซึ่งเดิมมีจำนวนเก้าบ่อ คือบ่อหลวง ตั้งอยู่บ้านบ่อหลวง บ่อหยวก
ตั้งอยู่บ้านบ่อหยวก บ่อเวร ตั้งอยู่บ้านบ่อเวร บ่อน่านและบ่อกิ๋น ตั้งอยู่บ้านต้นน้ำน่าน บ่อแคะ ตั้งอยู่ที่บ้านบ่อแคะ
บ่อเกล็ด ตั้งอยู่ที่บ้านสว้า และบ่อเจ้า ตั้งอยู่ที่บ้านด่าน
เดิมเมืองบ่อเป็นชุมชนใหญ่ ที่มีความสำคัญมากตามพงศาวดารเมืองน่านซึ่งพระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชฯ เจ้าผู้ครองนครน่าน
ให้แต่ขึ้นไว้ มีข้อความกล่าวถึงว่า "บ่อเกลือ" เหตุสำคัญให้พระเจ้าติโลกราชแห่งเมืองเชียงใหม่
ยกทัพยึดเมืองน่าน เมื่อ พ.ศ. 1993
ตำนานการค้นพบบ่อเกลือเล่าสืบทอดกันมาว่า มีนายพรานผู้หนึ่งมาล่าสัตว์และเห็นว่าสัตว์ทั้งหลายมักมากินน้ำที่นี้เป็นประจำ
เมื่อลองชิมดูจึงรู้ว่ามีรสเค็ม ข่าวได้ล่วงรู้ถึงไปถึงเจ้าหลวงภูคาและเจ้าบ่อหลวง จึงมาดูน้ำเกลือ
โดยทั้งสองพระองค์ขึ้นไปอยู่ที่ยอดดอยภูจั่นเพื่อแข่งขันกันพุ่งสะเต (หอก) เจ้าหลวงภูคาพุ่งหอกไปตกทางตะวันตกของลำน้ำมาง
ตรงที่ตั้งหอนอก (ปัจจุบันเป็นที่ทรงเจ้าของชาวบ้านบ่อหลวง) เจ้าบ่อหลวงพุ่งหอกไปตกทางตะวันออกของลำน้ำมาง
ข้ามลำน้ำมาตกตรงที่ตั้งของหอเจ้าบ่อหลวงในปัจจุบัน (อยู่ข้างบ่อเกลือใหญ่หรือบ่อเกลือเหนือ)
ผู้คนที่ดูการพุ่งหอกได้นำหินมาก่อเป็นที่สังเกต แล้วตั้งโรงหอทำเป็นพิธีระลึกถึงบุญคุณเจ้าพ่อทั้งสองพระองค์ทุกปี
ภายหลังทั้งสองพระองค์ได้ปรึกษากันเพื่อจัดตั้งชุมชนขึ้น โดยนำคนจากเชียงแสนเข้ามาหักร้างถางพงและทำเกลืออยู่ที่นี้
ซึ่งก็คือบรรพบุรุษของคนบ่อหลวงในปัจจุบัน
ที่มา นายรอบรู้
![[ สุขใจ ดอท คอม บ้านหลังเล็กอันแสนอบอุ่น ] ธรรมะ พุทธประวัติ ฟังธรรม ดูหนัง ฟังเพลง เกมส์ เบาสมอง ดูดวง สุขภาพ สารพันความรู้](http://www.sookjai.com/external/Black-Ribbon.png)
