ขนมดอกดิน ขนมโบราณ รสชาติอร่อย อุดมด้วยคุณค่าสมุนไพร

ขนมดอกดิน

• ส่วนผสม

- ดอกดินปั่นละเอียด		¾ ถ้วย
- แป้งข้าวเหนียว		1 ถ้วย
- แป้งข้าวเจ้า		¼ ถ้วย
- แป้งท้าวยายม่อม		¼ ถ้วย
- หัวกะทิคั้นไม่ผสมน้ำ		½ ถ้วย
- น้ำตาลทราย		½ ถ้วย
- น้ำตาลปีบ		2 ข้อนโต๊ะ
- สีดำ (สำหรับผสมเบเกอรี่)		¼ ช้อนชา
- มะพร้าวขูด		¼ ถ้วย

• วิธีทำ
1.ใช้ดอกดินครึ่งกิโลกรัม ล้างน้ำให้สะอาด (ขั้นตอนนี้ต้องล้างให้ดีๆ ให้ดินและเศษผงออกให้หมด) นำผึ่งแดดพอหมาดๆ
ใช้กรรไกรตัดเฉพาะส่วนดอกพอหยาบ ใส่ในโถปั่นอาหาร ใส่น้ำสะอาดครึ่งหนึ่งของส่วนที่เป็นดอกดิน ปั่นให้ละเอียด (จะได้ส่วนผสมค่อนข้างข้น)
และส่วนผสมที่นำมาใช้ตามสูตรนี้ ใช้ในปริมาณไม่มาก ส่วนที่เหลือใส่ถุงพลาสติกมัดให้แน่นเก็บไว้ในช่องแช่แข็งได้นานเป็นปี
2.ผสมแป้งข้าวเหนียว แป้งข้าวเจ้า แป้งท้าวยายม่อม กับน้ำตาลทรายและน้ำตาลปีบ นวดจนแป้งเนียนน้ำตาลละลาย
3.ใส่ดอกดิน ¾ ถ้วย สีดำ คนให้เข้ากัน ตามด้วยกะทิ คนจนเนียนเป็นเนื้อเดียวกัน
4.ตักใส่กระทงใบตอง นำไปนึ่งด้วยไฟแรงประมาณ 7-8 นาที เปิดฝารังถึง โรยหน้าด้วยมะพร้าวขูดผสมน้ำเกลือให้ออกเค็มเล็กน้อย
5.ปิดฝารังถึงนึ่งต่อประมาณ 1 นาที

ดอกดิน ล้างให้สะอาด นำไปผึ่งแดด

ปั่นกับน้ำสะอาด จนเนียนละเอียด ได้ส่วนผสมเข้มข้น (และไม่ต้องกรองส่วนผสม)

ผู้ทำใช้กระทงใบตอง เพื่อให้ขนมมีกลิ่นหอมใบตอง และเสน่ห์ขนมไทยแท้ที่ชวนให้ลิ้มลอง

ส่วนผสม : ดอกดินปั่นจนข้น แป้งข้าวเหนียว แป้งข้าวเจ้า แป้งท้าวยายม่อม น้ำตาลทราย น้ำตาลปีบ กะทิ และมะพร้าวขูด

ส่วนผสมข้นหนืด ก่อนใส่หัวกะทิ

คนจนข้นเหนียว ใส่หัวกะทิ คนให้ละลายเข้ากันดี

ตักใส่กระทงใบตอง นำไปนึ่งด้วยไฟแรง

ดอกดิน
ขอขอบคุณภาพประกอบจาก i1.wp.com

“ขนมดอกดิน” เป็นขนมไทยโบราณที่ทานอร่อย มีประโยชน์ต่อร่างกาย เพราะดอกดินเป็นพืชสมุนไพรชนิดหนึ่งที่มีสรรพคุณทางยา ทั้งต้นและดอกใช้ทำเป็นยาชงกินแก้เบาหวาน ช่วยขับพิษร้อน ถอนพิษไข้ ทำให้เลือดเย็น แก้อาการเจ็บคอ ต่อมทอนซิลอักเสบ ฯลฯ ช่วยรักษาโรคได้หลากหลาย

ดอกดิน (ชื่อวิทยาศาสตร์: Aeginetia indica) ชื่ออื่นๆคือ ดอกดินแดง ซอซวย ปากจะเข้ สบแล้ง หญ้าดอกขอ เป็นพืชขนาดเล็ก ไม่มีใบ มีชีวิตอยู่แบบกาฝาก ต้นเป็นปุ่มปมเบียนอยู่กับรากไม้หรือหญ้า ลำต้นเกาะอยู่ตามรากไม้ใต้ดิน เช่นรากไผ่หรือรากหญ้าคา ก้านดอกสีขาวนวล ดอกโผล่มาเหนือดิน กลีบดอกเป็นหลอด สีม่วงเข้ม ตอนปลายเป็นแฉก พบในที่ร่มและชื้นช่วงฤดูฝน

ดอกดินมีรสจืด สามารถนำมาลวกหรือนึ่งรับประทานเป็นผักจิ้มกับน้ำพริกได้ ดอกสดหรือดอกแห้งนำมาสกัดคั้นเอาแต่น้ำใช้เป็นสีผสมอาหาร โดยจะให้สีม่วงหรือสีน้ำเงินเข้มเกือบดำ ใช้แต่งสีหน้าข้าวเหนียวให้เป็นสีม่วงดำที่เรียกว่า “หม่าข้าว” (สีของกลีบดอกมีสารออคิวบิน (Aucubin) เมื่อถูกออกซิไดซ์จากออกซิเจนในอากาศแล้วจะเปลี่ยนสีดำ นำไปคั้นกับน้ำผสมกับข้าวเหนียวแล้วนำไปนึ่งจะทำให้ข้าวเป็นสีม่วง ที่เรียกว่า “ข้าวก่ำ“ และส่วนของดอกนำมาโขลกผสมกับแป้ง กะทิ และน้ำตาลใช้ทำเป็นขนมดอกดิน

“ขนมดอกดิน” มีขั้นตอนการทำด้วยการนำดอกสดไปผึ่งแดดให้พอหมาด นำมาผสมน้ำสะอาดปั่นให้ละเอียด ผสมรวมกับแป้งข้าวเหนียว แป้งข้าวเจ้า แป้งท้าวยายม่อม น้ำตาล กะทิ ขนมชนิดนี้หากใส่ดอกดินแดงเพียงอย่างเดียวจะไม่เป็นสีดำ แต่จะเป็นน้ำตาลเข้ม หากใส่มากขึ้นจะทำให้ขนมมีรสขื่น ผู้ทำจึงแต่งสีด้วยสีดำสำหรับทำเบเกอรี่ แต่คนสมัยก่อนผสมกาบมะพร้าวเผาไฟบดให้ละเอียดทำให้ขนมมีสีดำเป็นมันวาว แล้วนำไปนึ่งให้สุก โรยหน้าด้วยมะพร้าวขูดผสมเกลือให้มีรสเค็มเล็กน้อย