ว่ากันด้วยเรื่องของบารมี : บารมี คือ ?

ว่ากันด้วยเรื่องของบารมี : บารมี คือ ?

บารมีแบ่งเป็น

บารมีต้นเรียก บารมี ๑๐
บารมีระดับกลางเรียก อุปบารมี ๑๐
บารมีระดับสูงสุดเรียก ปรมัตถบารมี ๑๐

รวมแล้วท่านเรียก บารมี ๓๐ ทัศ (สำหรับท่านผู้ปรารถนาพระโพธิญาณ)
สำหรับเรา ๆ ท่าน ๆ ก็คงอยู่แค่ บารมี ๑๐ นี้เท่านั้น

บารมี ๑๐ สำหรับ ผู้ต้องการบำเพ็ญ ไม่ว่าพระ หรือ ฆารวาส ทำได้ทั้งสิ้น ก็มีดังนี้

•   ทาน
•   ศีล
•   เนกขัมมะ
•   ปัญญา
•   วิริยะ
•   ขันติ
•   สัจจะ
•   อธิษฐาน
•   เมตตา
•   อุเบกขา

แต่จะอธิบายแค่ บารมีเดียว คือ ศีล หรือ สีลบารมี เพราะนอกนั้นคล้ายกันหมด
ศีลบารมี หรือ สีลบารมีนี้ ยังแบ่งออกไปเป็น ๓ ชั้น คือ

- สีลบารมี ได้แก่ ศีลที่บำเพ็ญ “ด้วยรักศีลยิ่งกว่าบุคคลที่รักทรัพย์สิน” คือ เสียทรัพย์ไปดีกว่าศีลขาด ดังภาษิตว่า “ผู้รักษาศีลพึงรักศีล เคารพในศีล เหมือนนกต้อยตีวิดรักษาไข่ เหมือนจามรีรักษาขนหางเหมือนมารดารักษาลูกที่รัก หรือเหมือนคนตาบอดข้างหนึ่งรักษานัยต์ตาอีกข้างหนึ่งที่เหลืออยู่”

- สีลอุปบารมี ได้แก่ ศีลที่บำเพ็ญ “ด้วยรักศีลยิ่งกว่าอวัยวะร่างกายของตน” เสียอวัยวะ เช่น แขน ขา ฯลฯ ไปดีกว่าศีลขาด ดังคำของ จัมเปยยกนาค ว่า “ร่างกายของเราจงแตกกระจัดกระจายอยู่ในที่นี้ เหมือนแกลบที่เขาโปรยกระจัดกระจายอยู่ก็ตามที เราจะไม่ทำลายศีล”

- สีลปรมัตถบารมี ได้แก่ ศีลที่บำพ็ญ “ด้วยรักศีลยิ่งกว่าชีวืตของตน” เสียชีวิตไปก็ไม่เสียดาย ดีกว่าทำศีลขาด ดังคำของ ภูริทัตนาคราช ว่า “ความสละชีวิตของตนเบายิ่งกว่าหญ้าในเรา ความละเมิดศีลสำหรับเราเหมือนพลิกแผ่นดิน” และดังภาษิตว่า “นรชนพึงสละทรัพย์เพราะเหตุแห่งอวัยวะเมื่อจะรักษาชีวิตพึงสละอวัยวะ เมื่อระลึกถึงธรรม พึงสละทุกอย่างทั้งอวัยวะ ทรัพย์ และแม้ชีวิต”

สรุปว่า การบำเพ็ญบารมีแบ่งเป็น ๓ ขั้น คือ

-   รักบารมีที่บำเพ็ญ ยิ่งกว่าทรัพย์ สิ่งของ
-   รักบารมีที่บำเพ็ญ ยิ่งกว่า อวัยวะในร่างกาย
-   รักบารมีที่บำเพ็ญ ยิ่งกว่า ชีวิตของตน

ทีนี้ท่านใดต้องการบำเพ็ญบารมีขั้นใดก็เลือกเอาตามใจแล....