ม้ากัณฐกะ

ม้ากัณฐกะนั้นโดยส่วนยาวนับตั้งแต่คอยาว 18 ศอก ประกอบด้วย
ส่วนสูงเหมือนสังข์ขัด พระโพธิสัตว์ทรงโปรดให้นายฉันนะนั่งจับหางม้าไปด้วย
ถึงประตูใหญ่ (:UU:)แห่งพระนครตอนครึ่งคืน
เวลาที่พระชนมายุ 29 พรรษา พระมหาสัตว์ทรงทิ้งจักรวรรดิราชย์ (:PL:)ไม่
ทรงเยื่อใยเหมือนทิ้งก้อนเขฬะ เสด็จออกจากพระราชนิเวศน์ เมื่อดางนักษัตร
อุตตราสาฬหะ (:4:)เพ็ญเดือนอาสาฬหะ เสด็จออกจากพระนคร ได้มีพระประสงค์
จะทรงแลดูพระนคร เมื่อทอดพระเนตรกรุงกบิลพัสดุ์แล้ว จึงทรงกระตุ้นม้า
กัณฐกะให้บ่ายหน้าไปตามทางที่พึงไปแสดงเจติยสถานชื่อ กัณฐกนิวัตตนะ
ที่ม้ากัณฐกะหันหน้ากลับ ณ ภูมิประเทศนั้น
วันอาสาฬหบูชา ทุกท่านก็คิดถึงวันปฐมเทศนาแต่ควรที่จะได้ทราบด้วยแต่ควรที่จะได้ทราบด้วย
ว่าในวันนั้นเป็นวันที่พระโพธิสัตว์เสด็จออกมหาภิเนษกรมณ์
พระโพธิสัตว์เสด็จหนทาง 30 โยชน์ ผ่าน 3 ราชอาณาจักร ราตรีเดียว
เท่านั้น ก็ถึงริมฝั่งแม่น้ำอโนมา ทรงกระแทกม้าให้สัญญาแก่ม้า- ม้าก็
กระโดดไปยืนอยู่อีกฝั่งหนึ่ง พระโพธิสัตว์เสด็จลงจากหลังม้า ประทับยืนที่หาด
ทราย (:UU:)ตรัสสั่งให้นายฉันนะนำอาภรณ์ของพระองค์กับม้ากัณฐกะกลับไปแล้ง แล้ง
พระองค์จักบวช สบายใจ

นายฉันนะทูลขอบวชถึง 3 ครั้ง แต่พระโพธิสัตว์ก็รับสั่งให้นายฉันนะ
กลับไป พระโพธิสัตว์ทรงดำริว่า ผมของเราอย่างนี้ ไม่เหมาะแก่สมณะ ทรง
จับพระขรรค์อันคมกริบด้วยพระหัตถ์ขวา รวบพระจุฬาพร้อมด้วยพระเมาลีด้วย
พระหัตถ์ซ้าย แล้วตัดเหลือพระเกศาสององคุลีเวียนขวาติดพระเศียร พระเกศา
(:6:)เหล่านั้น ก็มีประมาณเท่านั้น ไม่มีกิจที่จะต้องปลงพระเกศาและพระมัสสุอีกเลย
คนช่างคิดก็คิดสงสัยว่า พระผู้มีพระภาคทรงมีหนวดเคราหรือเปล่า แต่
ว่าข้อความนี้ก็แสดงให้เห็นว่าเหลือพระเกศาสององคุลี (:UU:)เวียนขวาติดพระเศียรจน โกรธ

ตลอดพระชนม์ชีพ ส่วนพระมัสสุก็เหมาะแก่ประมาณพระเกศานั้น และพระองค์
ไม่มีกิจที่จะต้องปลงพระเกศาและพระมัสสุอีกเลย...........................................
ท้าวสักกะเทวราช คือพระอินทร์จอมเทพของสวรรค์ชั้นดางดึงส์ (:BYE:)ทรง
ตรวจดูด้วยจักษุทิพย์พระองค์ทรงเอาผอบรัตนะประมาณโยชน์หนึ่ง รับกำพระ
จุฬามณีนั้นแล้ว ทรงประดิษฐานพระจุฬามณีเจดีย์ สำเร็จด้วยรัตนะ 7 ประการ
ขนาด 3 โยชน์ไว้ในภพดาวดึงส์
พระโพธิสัตว์ทรงดำริอีกว่า ผ้ากาสีของเราเหล่านี้มีค่ามาก ไม่เหมาะแก�

(:6:)ส่วนม้ากัณฐกะยืนฟังคำของพระโพธิสัตว์ตรัสกับนายฉันนะรู้ว่าบัดนี้เราจะไม่
เห็นนายของเราอีก พอละสายตาของพระมหาบุรุษนั้น ไม่อาจทนวิปโยคทุกข์ได้ เครียด